اقتصادي سازي ابزارهاي مقابله با آثار جانبي در قانون مديريت پسماندها

Efficient-making The Tools of Compare with Externality in Wastes Management Act

هر چند مفهوم «آثار جانبي» ماهيتاً در بستر مباحث اقتصادي قرار مي گيرد، اما مناسبت اصلي آن در رشته حقوق، بدان سبب است كه اين مقوله با مفاهيم «مالكيت و مسئوليت» اشخاص، پيوند مي خورد و مفهوم «هزينه هاي جانبي» از مصاديق بارز مسئوليت اشخاص است كه لازم است براي اقتصادي سازي ابزارهاي مقابله با آن تمهيداتي انديشيد. مقاله حاضر از روش توصيفي ـ تحليلي پيروي مي كند. نتايج تحقيق نشانگر آن است: هر چند قانون مذكور، مهم ترين اقدام از طرف قانون گذار در خصوص شناسايي آثار جانبي منفي در نظام حقوقي ايران است، اما بايد گفت كه اولاً در اين قانون، مفهوم مسئوليت بر مبناي مسئوليت مبتني بر تقصير تعبير گرديده و درنتيجه متضررين از آثار جانبي منفي تكليف شاق و گاه ناممكني جهت اثبات «سببيت» خواهند داشت. ثانياً قانون گذار مي بايست با فهم واقعيات جديد زندگي اجتماعي، تمهيداتي براي اقتصادي سازي ابزارها و به كارگيري ابزارهاي جديد مقابله با هزينه هاي جانبي مي انديشيد. ثالثاً شايسته بود قانون گذار با استفاده از شاه كليد «بازيافت»، براي تبديل پسماند از «زباله» به «كالاي اقتصادي» از ابزارهاي متناسبي استفاده كند.

Introduction: The concept of negative externality is one of interdisciplinary phrases that has been discussed in the field of economic sciences since the last decade of the 19th century. In the following decades، this concept gradually entered the law literature. Although، in nature، it lies within the economic discussions، its main relationship to the field of law is because of the fact that this issue is linked to individuals’ “ownership and responsibility” and negative externality is a clear example of individuals’ responsibility that is necessary to be reflected upon to economize the means of fighting with it. In Iran، one of the few documents that has mentioned the issue of negative externality is the “Wastes Management Act”. In this document and its executive regulations، the legislator has considered the legal arrangements for confrontation with negative externality and has mentioned the tools for this purpose.