كليدواژه :
آفتابگردان , تنش كم‌آبي , ساليسيليك ا‌سيد , كارتنوئيد , كلروفيل
چكيده فارسي :
ساليسيليك‌اسيد، يكي از تنظيم كنندهاي فرآيندهاي فيزيولوژيكي است كه باعث افزايش مقاومت گياهان نسبت تنش‌هاي محيطي مي‌گردد. اين پژوهش با هدف بررسي اثر محلول‌پاشي ساليسيليك‌اسيد در تعديل اثرات تنش خشكي و برهمكنش ساليسيليك‌اسيد و خشكي بر پارامترهاي مورفولوژيك و رنگدانه‌هاي فتوسنتزي در گياه آفتابگردان، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه فيزيولوژي دانشگاه آزاد اسلامي واحد كليبر در سال زراعي 1396 اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل غلظت‌هاي مختلف ساليسيليك‌اسيد در چهار سطح (صفر، 0/5، 1 و 1/5 ميلي‌مولار) و پتانسيل آب در پنج سطح (صفر، 5-، 10-، 15- و 20- مگاپاسكال) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه برهمكنش تنش خشكي و ساليسيليك‌اسيد بر ميزان كلروفيل a، كلروفيل كل، طول، وزن تر و خشك اندام هوايي معنيدار بود. نتايج مقايسه ميانگين برهمكنش تنش خشكي و ساليسيليك‌اسيد نشان داد كه حداكثر ميزان رنگدانه‌هاي فتوسنتزي و پارامترهاي مورفولوژيك توسط تيمار بدون اعمال تنش و ساليسيليك‌اسيد با غلظت 1 ميلي‌مولار حاصل شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش معنيدار رشد بخش هوايي و ريشه، كاهش وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه، همچنين كاهش رنگدانه‌هاي فتوسنتزي شد؛ در حاليكه در گياهان پيش تيمار شده با ساليسيليك‌اسيد، مقدار اين كاهش تعديل شده است. با توجه به نتايج به‌دست آمده ساليسيليك‌اسيد موجب كاهش خسارات وارد شده در مواجه با خشكي شد.
چكيده لاتين :
Salicylic acid is one of the regulators of physiological processes causing increased resistance of plants to environmental stresses. This research was conducted with the aim of investigating the effect of drought stress and salicylic acid on morphological parameters and photosynthetic pigments in sunflower An experiment was performed as factorial in a fully random design with three replications in laboratory of physiology at Islamic Azad University, Kaleybar Branch in the agricultural year of 2017. The experimental treatments included salicylic acid at four levels (0, 0.5, 1, and 1.5 mMolar), and water potential at five levels (0, -5, -10, -15, and -20 MPa). The results obtained from the analysis of variance indicated that the interaction between drought stress and salicylic acid and level of chlorophyll-a, total chlorophyll, length, wet and dry weight of the aerial parts was significant. The results of comparing the mean of the interaction between drought stress and salicylic acid indicated that the maximum level of photosynthetic pigments and morphological parameters was obtained by the treatment involving no application of stress plus salicylic acid 1 mM. The results obtained from this research indicated that drought stress resulted in a significant reduction in the growth of aerial parts and root, wet and dry weight of the aerial parts and root, and photosynthetic pigments. On the other hand, in the plants pretreated with salicylic acid, the extent of this reduction has been modified. Based on the obtained results, salicylic acid culminated in diminished damage incurred in response to drought
