ساختار روايت در سه روايت از پير چنگي با تأكيد بر ديدگاه ژرار ژنت

The Structure of Narration in Three narratives of “Pir Changi” by Emphasizing the Ideas of "Gerard Genette”

اين پژوهش مؤلفه‌هاي روايي (زمان دستوري، وجه، صدا) را از ديدگاه ژرار ژنت، در سه روايت از داستان پير چنگي بررسي مي‌كند. حكايت پير چنگي، نخستين‌بار در اسرارالتوحيد روايت مي‌شود؛ پس از آن عطار نيشابوري و مولانا آن را با اندك تغييري بازگو مي‌كنند. در اين گفتار وجوه تمايز اين سه روايت بيان مي‌شود. حكايت پير چنگي با نام مولانا مشهور شده است. شيوۀ روايت‌گري و نوع روايت اين داستان، در اسرارالتوحيد متفاوت است. منوّر از سازوكارهاي روايت در سطحي بالاتر از دو روايت ديگر بهره مي‌برد. تفاوت‌هاي روايي حكايت اسرارالتوحيد با دو حكايت ديگر عبارت است از: ترتيب روايت در اين حكايت به‌شكل خطي نيست. نويسنده با رجوع به گذشته، داستان را روايت مي‌كند؛ اما دو روايت ديگر كاملاً به‌شكل لحظه‌اي و خطي روايت مي‌شود. فاصله، محصول حضور راوي در روايت است. فاصله در اين روايت نسبتاً زياد است؛ اما در دو روايت ديگر كمترين فاصله مشاهده مي‌شود. ديدگاه در اين روايت كانون دروني (Internally-Focalized) و از نوع «كانون دروني ـ بازنمود همگن» است؛ اما دو حكايت ديگر كانون ندارد و از نوع «بازنمود ـ ناهمگن» است. راوي حكايت اسرارالتوحيد داخل روايت خود است. راوي از شخصيت‌هاي فرعي به شمار مي‌آيد؛ يعني همگن (Homodiegetic) است؛ اما راوي حكايت مولانا و عطار هر دو خارج از روايت خود هستند.

This article deals with Gerard Genette’s ideas about narrative components: “command time”, “mood”, and “voice” in three narratives of “Pir Changi” story. The story of Pir changi was narrated for the first time in “Asrar Altohid” and after that “Attar Neishabouri” and “Mulana” also narrated the story with some changes. This study tries to investigate the differences between these three narrations. Even though this story is now well known with Mulana’s name, but the style of narrations and its type in “Asrar Altohid” is different. He used the mechanisms of narration in another level that can be considered higher than the other two. The differences between Asrar Altohid and the other two narrations are: 1- The narration is not linear. The author, with some flashbacks, narrates his story, exactly unlike the other two which have linear narrations. 2- “Distance” is the result of the presence of the narrator in the narration. In this narration, the distance is very obvious. We have less distance in the other two stories. 3- “Perspective” in this narration in internally-focalized. But the other two stories are non-focalized. 4- The narrator in this narration has a part in the story. He is one of the minor characters means homodiegetic. But the narrator of “Attar” and “Mulana” are both out of their narrations.