واكاوي آسيب هاي خانواده هاي مادر سرپرست: يك پژوهش كيفي

Exploration of the Pathologies in Mother-Headed Families

با توجه به افزايش طلاق و افزايش خانواده‌هاي تك والد، نياز به توجه هر چه بيشتر به خانواده‌هاي مادر سرپرست كه با دردسرهاي چندگانه‌اي روبه‌رو هستند ضروري به نظر مي‌رسد؛ بنابراين پژوهش كنوني با هدف كاوش تجربه‌هاي خانواده‌هاي مادر سرپرست انجام شد. اين مطالعه به شيوه كيفي است كه در آن از روش تحليل محتوي استفاده ‌شده است. اين شيوه با مشاركت 38 خانواده مادر سرپرست با برگزاري جلسه‌هاي بحث گروه كانون، بررسي ادبيات و مصاحبه نيمه ساختاريافته با 10 نفر از پژوهشگران حوزه خانواده در طول يك دوره 12 ماهه در سال 1394 انجام شد. نمونه‌گيري به روش هدفمند و در سال 1394 انجام شد. داده‌ها گردآوري و ثبت شد و سپس كدگذاري انجام گرفت. تجزيه‌وتحليل داده‌ها طي سه مرحله كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري انتخابي، انجام شد. تجزيه‌ و تحليل داده‌ها منجر به توليد 12 درون‌مايه شد كه دربرگيرنده: «مشكلات و اختلالات روان‌شناختي مادر، مشكلات جسمي مادر، مشكلات و اختلالات روان‌شناختي فرزندان، مشكلات جسمي فرزندان، مشكلات تحصيلي فرزندان، مشكلات اشتغال، مشكلات بين فردي اعضاي خانواده، مشكل با شوهر پيشين و خانوادۀ وي، مشكل مالي، مشكلات مسكن، مشكلات خانواده مبدأ و مشكلات ناشي از افراد پيراموني و شبكه هاي حمايتي اجتماع» هستند. اين پژوهش درك تازه‌اي از تجربه‌هاي خانواده‌هاي مادر سرپرست با توصيف مشكلات آنها فراهم ساخت. ريشه اين مشكلات، افزون بر مشكلات فردي و بين فردي، به تغييرات ساختار اجتماعي ما نيز مربوط مي‌شود؛ بنابراين نتايج نشان داد كه اين خانواده‌ها مشكلات مهمي در جنبه‌هاي گوناگون زندگي‌شان دارند كه نيازمند توجه بيشتري از سوي مسئولين هستند.

Since we have witnessed an increase in the number of divorce and single-parent families, paying more attention to importance problems among mother-headed families that face multiple difficulties seems necessary. Therefore, this study was conducted with aim of exploration the pathologies in mother-headed families. This study was a qualitative research, in which the content analysis approach was applied. The research procedure consisted the participation of 38 mother-headed families in focus group discussion sessions, literature review and semi-structured interview by 10 researchers in the field of family in a 12 months period in 2016. To analyze the collected and registered data, they were coded in 3 phases of open coding, axial coding and selective coding. Data analysis led to extraction of the 12 main themes of problems and psychological disorders of mothers, physically problems of mothers, psychological problems and disorders of children, physically problems of children, children's educational problems, employment problems, interpersonal problems among family members, former husband and his family problems, financial problems, housing problems, problems of family of origin and problems of people around and social support networks. This study provided a new understanding of the experiences of mother-headed families by describing their problems. The roots of this problems in addition to individual and interpersonal problems, are in changes in social structure of our society. Therefore, results showed this families has significant problems in various aspects of their families that require more attention by authorities.