بررسي نمودهاي مشابه و متمايز رئاليسم جادويي در داستان ملكوت اثر بهرام صادقي و «پيرمردي فرتوت با بال هاي عظيم» اثر ماركز

Investigating similar and distinct manifestations of magical realism in Heaven by Bahram Sadeghi and A very old man with enormous wings by Gabriel Garcia Marquez

رئاليسم جادويي از جريان هاي مهم ادبي در كشورهاي درحال توسعه است كه منتقدان در دو شاخه سبك هاي داستان نويسي يا مكتب هاي ادبي، ويژگي هاي آن را بررسي كرده اند. خاستگاه اصلي اين گونه ادبي، امريكاي لاتين است؛ با اين حال، در زبان فارسي به دليل شباهت هاي فرهنگي و اجتماعي، نمودهايي مشابه و گاه متمايز از اين شيوه ادبي را ميتوان ديد. از آنجا كه در اغلب پژوهش هاي پيشين وجوه مشترك نمود رئاليسم جادويي در آثار نويسندگان ادب اقليمي- روستاييِ فارسي و نويسندگان مشهور امريكاي لاتين واكاوي شده است، در اين مقاله به روش تطبيقي- مقايسه اي و با تاكيد بر رويكرد مكتب امريكايي، نمودهاي مشابه و متمايزِ اين گونه ادبي در داستان ملكوت از بهرام صادقي و «پيرمردي فرتوت با بال هاي عظيم» اثر ماركز بررسي و تحليل شده است. نتايج نشان مي دهد اين دو داستان از نظر خاستگاه فرهنگيِ دوپاره و مولفه هاي مشتركي همچون نمودِ باورها و عقايد شگفت، استفاده از نمادها، و تقابل و آميختگي سنت و مدرنيته، در محدوده رئاليسم جادويي قرار مي گيرند؛ اما با توجه به تفاوت هاي فرعي، داستان هاي ماركز و بسياري از نويسندگان امريكاي لاتين از منظر دربرگرفتن مولفه هاي رئاليسم جادويي با واقعيت گرايي موجود در ادبيات روستايي ايران تناسب بيشتري دارند و ملكوت صادقي با درنظر گرفتن ساختارگرايي غالب، توجه به عناصر مدرن و نوع نگاه نويسنده به سنت ها، عمدتاً بازتابنده نوعي داستان واقع گراي جادويي است كه مي توان آن را رئاليسم جادويي شهري ناميد.

Magical realism is one of the important literary flows in developing countries that critics have investigated this area works' characteristics in two different disciplines of fiction styles and/ or literary schools. The main origin of this is Latin America، however، also in Persian language، due to cultural and social similarities، similar and sometimes distinct manifestations of the literary style can be seen. Since most of previous studies have investigated commonalities of magical realism manifestation in works of Persian land literature writers and Latin America famous writers، in this paper، by an adaptive- comparative method similar and distinct manifestations of this genre have been investigated and analyzed in two stories of "Heaven" by Bahram Sadeghi and "a very old man with enormous wings" by Gabriel Garcia Marquez. The results show، although the two stories in terms of split cultural origin and common components such as: strange beliefs manifestation، the use of symbols، contrast and mix of tradition and modernity are within magical realism range، if we look at their sub difference stories of Marquez and many Latin American writers from the perspective of including magical realism components are more proportional to realism available in land and rural literature of Iran and Heaven of Sadeghi considering the prevailing structuralism، regarding modern elements and the kind of the author view to traditions mainly reflects a kind of magical realist story that can be called urban magical realism.