اثر روي (+Zn2) و با و بدون نيتروپروسايد سديم -Na2+(Fe(CN)5NO)2 بر رشد و برخي شاخص هاي فيزيولوژيكي كاج الدار (Pinus eldarica Medw)

Effect of Zn without and with Sodium Nitro-Prusside (SNP) on growth and some physiological charac teristics of Eldar pine (Pinus eldarica Medw)

اگرچه روي يك عنصر ضروري براي گياهان است ولي غلظت بالاي آن سمي است و منجر ‌به اختلالات عملكردي و ساختاري مي‌ شود. بدين منظور غلظت‌‌ هاي متفاوت روي صفر (شاهد) ، 100، 200 و 400 ميلي‌ گرم بر ليتر و اثر تيمار همزمان روي به همراه مقدار ثابتي (750 ميلي‌گرم) از نيتروپروسايد سديم (SNP) در سال 92-91 در نهالستان شهرستان يزد انجام شد. سپس برخي شاخص‌‌ هاي مورفولوژي و فيزيولوژيكي كاج الدار اندازه گيري و مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد ميزان تجمع فلز روي در تيمار بدون SNP در سه اندام ريشه، ساقه و برگ به‌‌ ترتيب با افزايش غلظت تيمار‌ها افزايش مي‌ يابد، بيشترين تجمع در ريشه (mg/kg 80/538) و كمترين تجمع در برگ (mg/kg 73/105) ديده شد. كلروفيل a، b، كلروفيل كل، مالون دآلدئيد و پرولين تغيير معني‌ داري نداشت، اما ميزان قند‌هاي محلول در ريشه و برگ به‌ طور معني‌ داري افزايش يافت. در تيمار همزمان روي و SNP نيز با افزايش غلظت روي در خاك ميزان آن در ريشه، ساقه و برگ بصورت معني‌ داري افزايش يافت و بيشترين مقدار در ريشه (662/36mg/kg) و كمترين مقدار در برگ (46/16mg/kg) ديده شد. بطور كلي مي توان نتيجه گرفت كاج الدار به دليل مقاومت خوب آن در غلظت 400ml/l در هر دو تيمار، بدون مشاهده هيچ گونه اثر منفي و جدي بر روي فاكتورهاي مهم رشدي آن و همچنين توانايي تجمع بيشتر روي در ريشه‌ ها نسبت به بخش‌ هاي هوايي مي‌ توان از آن به عنوان گونه تثبيت كننده براي پاك‌ سازي خاك‌ هاي مناطق آلوده به روي استفاده كرد.

Although Zn is an essential element for plants, but it is poisonous in high concentrations and affect growth disturbance. This study was performed in 2013 to investigated the effects of different concentration (0, 100, 200 and 400 mg/L) of the Zn and also done a fixed amount (750mg) of SNP on growth and some physiological parameters in Pinus eldarica. Results showed the accumulation of Zn (without SNP) in root, stem and leaves increased when concentration of Zn in soil increased. The most were measured in root (538.80mg/kg) and the lowest in leaves (105.73mg/kg). Different concentration of Zn did not significantly effect on chlorophyll a, b, and total chlorophyll, MDA, and proline but increased soluble sugar in root and leaves. Also, SNP increased concentration of Zn in soil significantly increased in the root, stem, leaf and root and the most content were in root (662.36 mg/kg) and the lowest in leaves (46.16 mg/kg). These treatments caused a significant increase in leaf proline and MDA. In general, due to the good resistance in 400 ml/l concentration and also the better accumulations in roots rather than shoots in Pinus eldarica, can use as refinement in pollutant soils. It is also recommended to evaluate the highest level of accumulation on this species in higher concentrations.