بررسي امكان جايگزيني كود زيستي بارور-2 با كود شيميايي فسفاته در زراعت عدس (Lens culinaris)

The feasibility of replacing bio-fertilizer (barvar-2) with phosphorus chemical fertilizer in lentil cultivation

به منظور بررسي تاثير كاربرد كود زيستي (بارور-2) و امكان جايگزيني آن با كود شيميايي فسفاته در زراعت عدس، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌ هاي كامل تصادفي در سه تكرار در ايستگاه كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي تبريز در سال 1393 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل كود زيستي (كاربرد بارور-2و عدم آن) در سطوح مختلف كود شيميايي فسفره (صفر، 50 و 100 درصد كود فسفره توصيه شده بر اساس آزمون خاك معادل 75 كيلوگرم در هكتار) بود. نتايج نشان داد كاربرد هر دو سطح كود شيميايي فسفره 50 و 100درصد كود فسفره افزايش معنا‌دار و مشابهي را در عملكرد دانه موجب شد و اين صفت را در مقايسه با عدم مصرف كود فسفره به ترتيب به ميزان 34 و 1/33 درصد افزايش داد. سطح 50 درصد كود فسفره از طريق افزايش تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه موجب افزايش عملكرد دانه عدس گرديد كاربرد كود زيستي افزايش معنا‌داري را در عملكرد دانه عدس موجب شد. كاربرد كود زيستي فسفره بارور-2 عملكرد دانه عدس را در مقايسه با عدم مصرف كود زيستي به ميزان 2/18 درصد افزايش داد. افزايش در عملكرد دانه تحت تاثير كاربرد كود زيستي تنها ناشي از افزايش دانه در بوته بوده و وزن صد دانه عدس تحت تاثير كاربرد كود زيستي قرار نگرفت. با توجه به نتايج اين بررسي، مي‌ توان گفت كاربرد 50 درصد كود فسفره‌ي پيشنهادي همراه با كاربرد كود فسفره‌ ي بارور-2 جهت افزايش مطلوب عملكرد دانه‌ ي عدس در منطقه پيشنهاد مي‌ شود.

To investigate the effect of application of bio- fertilizer (Barvar-2) and possibility of replacement with phosphorus chemical fertilizer a factorial experiment performed based on completely randomized block design with three replication in Agricultural station of Islamic Azad University of Tabriz during 2014. Experimental treatments consisted of phosphorus biological fertilizer in two levels (without and application of Barvar-2) and chemical fertilizer in three levels: 0, 50 and 100% of recommended dose according to soil analysis (equal 75 kg.ha-1).The results showed that the two phosphorus fertilizer levels were same increase on grain yield and this trait and increased about 34 and 33.1 as compared to control respectively. Level of 50% of phosphorus chemical fertilizer via increase of grain number in bush and 100% grain weight caused increase in grain yield. While in comparison level of 100% phosphorus chemical fertilizer only with increase in number of grains were increased grain yield. The amount of increase in grain number in bush under 50 and 100% of phosphorus chemical fertilizer was 18.7 and 31.2% respectively. The 100-grain weight of lentil increase 17% with application of 50% phosphorus chemical fertilizer. For traits: Leaf area index, Chlorophyll index and Dry weight of leaf were not significantly different between 50 and 100% of phosphorus chemical fertilizer. Application of biofertilizer had the significant effect in grain yield of lentil. Application of Barvar-2 had 18.2% increases in grain yield of lentil in comparison with control. Increase in grain yield under effect of bio- fertilizer application only in relation to increase in grain number in bush and 100-grain weight not affected. With regard to these results, it can be said that application of 50% phosphorus chemical fertilizer with Barvar-2 had optimum amount in grain yield of lentil and that suggested for this region.