تأثير پديده زوال بلوط بر تركيبات ثانويه در برگ بلوط ايراني (Quercus brantii) مطالعه موردي: جنگل‌ هاي زاگرس- استان لرستان

Effect of the oak decline on the secondary compositions in oak leaves Case study: Zagros forest- Lorestan

در طي ساليان اخير پديده زوال و خشكيدگي درختان بلوط در نواحي زاگرس مركزي گسترش فراواني داشته است. درختان بلوط ايراني كه گونه غالب جنگل‌ هاي استان لرستان هستند، در اثر پديده زوال دچار خشكيدگي شده و اين امر سبب گرديده سطح وسيعي از جنگل‌ هاي استان لرستان تخريب شوند. درختان بلوط داراي انواع مختلفي از تركيبات ثانويه مي‌ باشند. اين تركيبات ثانويه درون برگ درختان به‌ عنوان مكانيسم دفاعي در برابر شرايط تنش‌ زا عمل مي‌ كنند. در اين تحقيق به‌ منظور بررسي تأثير زوال بر روي تركيبات ثانويه از قبيل ميزان تانن كل، تانن متراكم، آنتي‌ اكسيدان، قند نامحلول و قند محلول، نمونه‌ هايي از برگ درختان سالم و درختان مبتلا به زوال در سه منطقه ميانكوه، مله شبان و ابوالوفاء در استان لرستان جمع‌ آوري گرديد. پس از انجام مراحل آزمايشگاهي مختلف، آناليز داده‌ هاي به‌ دست‌ آمده، در قالب طرح فاكتوريل و آزمون تي مستقل با استفاده نرم‌ افزار SPSS انجام گرفت. نتايج بررسي نشان داد كه ميزان تانن كل، قند نامحلول، قند اصلي محلول، تانن متراكم، در پايه‌ هاي مبتلا‌ به ‌زوال و پايه هاي سالم در مناطق ميانكوه، مله شبان و ابوالوفاء تفاوت معني‌ داري داشته ولي ميزان آنتي‌ اكسيدان تفاوت معني‌ داري را نشان نداد. همچنين ميزان تانن متراكم تفاوت معني‌ داري را در مناطق مورد ‌بررسي نشان داد. با توجه به نتايج اين بررسي مي توان بيان كرد كه شرايط تنش‌ زا مانند زوال، سبب ايجاد تغيير در مقدار تركيبات ثانويه در برگ درختان بلوط ايراني مي‌ شوند كه با بررسي اين موضوع مي توان به شيوع و كنترل شرايط تنش‌ زا پي برد.

In recent years, Querqus trees especially those which are located in the Lorestan province, in the Central Zagros forests, have faced to the Oak decline phenomenon. Different natural and unnatural factors can make this phenomenon to occur. Quercus brantii, the dominant species of the Lorestan forests, is suffered from this phenomenon and it has been degraded in wide range. Quercus brantii contain different type of secondary compositions. Secondary compositions in the leaves react as a defensive mechanism against stress maker conditions. In present study, to investigate the effect of oak decline on the secondary compositions such as total tannin, insoluble suger, principal soluble suger, condensed tannin and antioxidant of the leaves of Quercus branti, some sample of the leaves from affected trees in the Lorestan forests were gathered. After different tests on the leaves of Quercus brantii, the analysis of the acquired data was conducted using the factorial experiment and independent t-test. The rate of total tannin, insoluble suger, principal soluble suger and condensed tannin in the affected tress in the regions of Miankooh, Maleshaban and Abolvafa had a significant difference with the healthy trees but the rate of antioxidant did not show a significant difference. Moreover, the rate of condensed tannin in the regions of Miankooh and Abolvafa were significantly greater than the other areas. Stressful conditions such as oak decline, cause changes in the amount of secondary compounds in leaves. Studying these changes can help diagnosing and controlling the prevalence of stressful conditions.