مسؤوليت مدني ناشي از مالكيت يا تصرف وسايل نقليه در حقوق ايران و فرانسه

Tortious Liability Arising from Ownership or Possession of Vehicle in Iranian and French Law

هرگاه فردي به لحاظ رابطه بايك وسيله نقليه ازجمله مالكيت ياتصرف، محافظت از آن را عهده دار باشد و از ناحيه آن وسيله نقليه خسارتي به وجود آيد مسئول جبران خسارت وارده خواهد بود. در حقوق ايران بر اساس قانون مسئوليت مدني، مبناي مسئوليت مدني بر پايه تقصير استوار شده است.مسئوليت دارنده وسيله نقليه موتوري زميني به صورت الزام به تحصيل بيمه اجباري شخص ثالث و در حقوق فرانسه مسئوليت عيني است، كه حتي با قوه قاهره هم ازبين نمي رود. درمورد وسايل نقليه غير موتوري زميني مالك يا متصرف با اثبات تقصير به عنوان سببيت، مسئول خواهد بود درحالي كه درحقوق فرانسه مبناي فرض تقصير نسبت به نگهبان اين وسايل اعمال مي گردد. درمورد وسايل نقليه آبي قانون دريايي ايران به لزوم تقصير مالك براي مسئول شناختن وي اشاره نموده است، قانون 3 ژانويه 1967 فرانسه نيز بر غير مفروض بودن خطاي مالك كشتي تاكيد دارد. در مورد وسايل نقليه هوايي نيز مقررات موجود بر لزوم تقصير مالك براي مسئول شناختن وي اشاره نموده است. در حقوق فرانسه مسئوليت ناشي ازوسايل نقليه هوايي به دليل ايجادخطر مسئوليت نوعي بوده و حتي با اثبات حوادث قهري نيز منتفي نمي شود.

Whenever a person is the owner or possession guard of a vehicle in terms of the relation with that vehicle and that vehicle is damaged, he is liabile to compensate it. In Iran law, according to the law of civil liabilityfault is the basis of civil liability. The liabile of the motor vehicle owner has the obligation to get compulsory third party insurance, and in French law, has the objective liability that is not failed even with the act of God. In case of non-engine vehicles, the owner would be liabile after the fault is proved; however, in France law, the fault goes to the guard of these vehicles. In case of water vehicles, Iran's maritime law points to the necessity of owner’s fault as a liabile. In January 1967, the Law 3 of France emphasized on the non-supposability of the ship owner’s fault. In case of aerial transportation vehicles, the existing laws point to the necessity of owner’s fault as a liabile. In French law, the liability of the aerial transportation vehicle is of typical, and is not canceled even by proving the compulsory accidents.