امنيت پايدار در جنوب خاوري ايران

استان پهناور و استراتژيك سيستان و بلوچستان در جنوب ايران و شمال درياي عمان و باختر افغانستان و پاكستان قرار گرفته و از ديرباز خساتگاه يكي از ديرين ترين و پربارترين نمودهاي فرهنگ ايراني بوده (راولينسون 1378: 34) و در دوراني بيش از ده هزار سال همواره پايدار مانده است و آثار درخشان فرهنگ ايراني،‌ به گونه هاي گوناگون در سراسر آن نمايان است (افشار سيستاني،‌1381: 17). سيستان و بلوچستان سرزمين اسطوره ها و حماسه ها، كانون اجتماع هاي شهرنشيني، پل پيوند آسياي باختري با هند و چين، و گذرگاه كاروان هاي بازرگاني بوده است (خيرآبادي، 1376: 97). جنوب خاوري ايران به انگيزه چيرگي به اقيانوس هند و درياي عمان و نيز جايگاه فيزيكي ويژه ي خود داراي ارزش استراتژيك است،‌ و هم چنين قرار گرفتن اين منطقه در آغاز راه هاي زميني و در جاي برخورد ابرقدرت ها، از ديرباز جايگاه سياسي و نظامي ويژه اي را به دست آورده است (افشار سيستاني، 1381: 44). ريشه ي ناامني هاي موجود در خاور ايران، تركيبي از موضوع هاي سياسي،‌اقتصادي، فرهنگي، نظامي، اجتماعي و ... بوده و براي رويارويي با آن، بايسته است به تلفيقي از راهكارها و روش هاي همانند روي آورد. در اين زمينه مي توان به وجود پيوند ميان منافع اقتصادي مردم منطقه و شرارت و ناامني اشاره كرد. نهادهاي مسؤول بايد در چهارچوب برنامه اي منظم بتوانند اين پيوند را به شكل مخالف جريان موجود، سازمان دهي نمايند. آسيب هاي رواني و فرهنگي،‌ گرايش به مصرف مواد مخدر و خطرهاي ناشي از آن، نه تنها جمهوري اسلامي ايران، بلكه تمامي جامعه هاي جهاني را مورد تهديد قرار داده است. در حالي كه ايران با بهره گيري از هزينه هاي ملي به تنهايي بار مبارزه با يك تهديد جهاني را به عهده گرفته است. براي مبارزه با قاچاق و مرزهاي ناامن، بايسته است اراده اي جهاني شكل گرفته و هزينه هاي رويارويي با آن را همه ي كشورهاي جهان برعهده گيرند. همساني هاي فرهنگي و همگني ساختار جمعيتي دو سوي مرزهاي خاور ايران، فضاي مساعدي را براي رشد هرگونه اقدام ضد امنيتي در منطقه پديد آورده است. براي تغيير ساختار و ايجاد جريان هم گرايي در كناره ي مرز خاوري كشور، بايسته است طرح هاي اقتصادي، صنعتي، كشاورزي و با اعطاي مزاياي ويژه و با انتقال يا كوچ و به صورت بلندمدت اجرا شود (رضوي، 1380: 18).