واكاوي مولفه هاي كيفيت محيط در نوسازي محله عامل مشهد با تاكيد بر رويكرد انتقادي

Analysis of environmental quality components in the renovation of Amel Neighborhood of Mashhad from the perspective of critical paradigm

طرح هاي نوسازي بافت فرسوده با هدف ارتقاء كيفيت محيط انجام مي شوند. كيفيت محيط مفهومي گسترده و سيال است كه از نظر پارادايم هاي سه گانه اثباتي، تفسيري و انتقادي معناي متفاوتي دارد و بر اساس شاخص هاي عيني و ذهني بررسي مي شود. پارادايم غالب نوسازي شهري، بازآفريني مي باشد كه ابعاد اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و كالبدي را مورد توجه قرار مي دهد. اين پژوهش با هدف واكاوي مولفه هاي كيفيت محيط در نوسازي محله عامل مشهد از منظر پارادايم انتقادي و با روش توصيفي تحليلي به سنجش نگرش مردم نسبت به موانع حصول تفاهم در فرايند نوسازي محله عامل مشهد پرداخته است. از روش تحليل عاملي براي تجزيه و تحليل شاخص هاي احصا شده استفاده شد. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه بيشترين موانع در حوزه مديريتي (مانند نبود ضمانت اجرايي، شكاف فكري و نگرشي ميان مديريت و جامعه مخاطب، ضعف و نقصان در ارائه خدمات شهري) و سپس در حوزه اجتماعي (مانند كمبود سرمايه اجتماعي، عدم توجه به هويت و ظرفيت گروه هاي محلي، نبود فرهنگ مشاركت) مي باشد. موانع اقتصادي (از جمله شرايط نا پايدار اقتصادي، عدم توزيع ارزش افزوده ناشي از نوسازي بين ساكنان، فقر اقتصادي ساكنان و مالكان، عدم تمايل سرمايه گذاران براي سرمايه گذاري در بافت هاي فرسوده) و كالبدي در رتبه هاي بعدي قرار دارند

Renovation of deteriorated urban areas are performed to enhance the quality of the environment. The quality of the environment is an extensive and fluid concept varying in terms of positive, interpretive, and critical paradigms, which is examined based on objective and subjective indicators. The predominant paradigm of renovation was changed into urban regeneration in the early 21st century, which takes into account the economic, social, cultural, and physical aspects as well. Consequently, it pursues the promotion of the environment quality in this context. The present study aims to analyze the components of environment quality in the renovation of Amel Neighborhood of Mashhad from the perspective of critical paradigm. It also has measured the people's view of the obstacles to achieve an understanding in the renovation process of Amel Neighborhood in Mashhad a descriptive analytical method. Factor analysis is used to analyze the measured indicators. The research results show that the most frequent obstacles are presented in the management area (such as the lack of executive guarantee, thinking and attitude gap between management and community, the weakness in providing urban services) and then in the social area (such as lack of social capital, lack of attention to the identity and the capacity of local communities, lack of participation). The economic obstacles (including unstable economic conditions, lack of distributions of value-added from renovation among residents, the poverty of residents and landlords, investors' unwillingness to invest in deteriorated areas) and the physical obstacles come in the next ranks.