تأملي بر توصيه هاي ابراهيم عباسي به ابومسلم خراساني در آستانه قيام عباسيان در خراسان

Reflecting on the Recommendation of Ibrahim Abbasi to Abu Muslim Khurasani in the Eve of the Abbasid Movement

با فراهم شدن موقعيت سياسي و اجتماعي براي نقيبان و گروندگان به دعوت عباسيان در خراسان، جهت ورود به مرحله علني قيام و مبارزه آشكار با دولت اموي، ابراهيم عباسي، امام نهضت عباسيان، آخرين توصيه هاي خود را با ابومسلم در ميان نهاد و از او خواست تا در فضاي متشنج سياسي محل مأموريت خويش به كار گيرد و ورق را به سود عباسيان برگرداند. درست است كه هر متني در زمينه خاصي توليد مي شود و ناظر به مقصود خاصي مي باشد اما در نگاه اول، آن چه در توصيه هاي امام عباسي پررنگ جلوه مي كند، تناقض آشكار برخي از گزاره ها و نبود تلازم منطقي و معنايي در ميان آنهاست كه از يك سو ابومسلم را به نزديكي با قبايل يماني فرا مي خواند و از سوي ديگر از او مي خواهد كه در صورت امكان هيچ عرب زباني را در خراسان باقي نگذارد. همين امر، موجب توليد گمانه‌ هاي «جعلي بودن توصيه نامه»، «خطاي نسخه برداران» و يا «تشتت در آراء امام عباسي» شده است. پرسشي كه اين مقاله مي كوشد تا براي آن پاسخي جستجو كند، اين است كه تناقض ياد شده چگونه پديد آمده است و چگونه مي توان به رفع آن پرداخت؟ يافته هاي اين پژوهش كه بر تحليل محتواي توصيه هاي امام عباسي استوار است، نشان مي دهد كه اين تناقض، محصول تصحيف نسخه برداران از تركيب «انساناً مريباً» مي باشد كه اينك در متون تاريخي به صورت « لساناً عربياً» در آمده است. تصحيح و بازگرداندن آن به صورت نخست، تناقض موجود را رفع خواهد كرد و به گزاره هاي مندرج در توصيه نامه امام عباسي، سازگاري و تلازم معنايي خواهد بخشيد.

As the advocates of the Abbasid movement prepared themselves in Khurasan for an overt struggle against umayyade government, Ibrahim Abbasi gave Abu Muslim his final recommendations, and urgently requested him to exert them in the chaotic political climate of his mission zone in order to change everything in favor of Abbasid dynasty. It is obvious that every text can make sense in a particular context and may also bear a particular purpose but what looks prominent in the recommendations of Abbasid Imam to Abu Muslim at first glance is the overt contradictions between some propositions as well as lack of logical and semantic coherence between them. This explicit contradiction, on the one hand, makes Abu Muslim treat Yemeni tribes leniently and approach them in a friendly manner, and dictates him, on the other hand, to eradicate any Arab-speaking person in Khurasan. The central question that motivated this paper is: How this contradiction evolved through time and how it can be fixed or eliminated? The findings of the current study, which are based on the content analysis of the Abbasid Imam’s recommendations, indicate that this contradiction could be the result of “spoonerism” in the syntactic structure of “insānan muriban”, which might have happened during the duplication process. It is worth mentioning that this structure is currently seen as “lisānan Arabiyyan” in the historical texts. It is worthy nothing that the correction and restoration of this contradiction to its original state can help eliminate this problem to a great extant. This will also give logical as well as semantic consistency to the propositions written in the Imam’s recommendations.