بررسي قواعد اختصاصي قراردادهاي بالادستي نفت با تاكيد بر قرارداد جديد نفتي موسوم به IPC

نسل جديدي از قراردادهاي نفتي تحت عنوان آي.پي.سي. با اهدافي همچون حفظ و ارتقاي جايگاه ايران در اوپك و بازار جهاني نفت و گاز طبيعي در افق بلندمدت، ايجاد تحول در فرآيند توسعه، اكتشاف و بهره‌برداري بهينه ميادين نفت و گاز كشور و... تدوين شده ­اند. اين قرارداد علي‌رغم اينكه به لحاظ حقوقي از نوع عقود معين [قانون سرمايه‌گذاري خارجي] و در زمره قراردادهاي مشاركت است؛ اما به لحاظ طولاني بودن مدت قرارداد، سهم قابل توجهي از توليد ميدان نصيب شركت‌هاي نفتي خارجي مي‌شود كه كاملاً مشابه قراردادهاي امتيازي است و در بررسي اين قراردادها خواهيم ديد كه ساختار آي.پي.سي به گونه‌اي است كه جايگاه كارفرما نسبت به قراردادهاي بيع متقابل تقليل مي­يابد و اساساً در آي.پي.سي، كارفرما به معناي سابق وظايف خطيري ندارد؛ زيرا پيمانكار تمام دوره توسعه و توليد را در اختيار دارد و هر عملكردي نتيجه خود را در ميزان توليد نشان مي دهد و بر سود پيمانكار تأثير مي‌گذارد كه اين موضوع حاكي از آن است كه اين قرارداد نمي‌تواند الگوي مناسبي براي نظام قراردادهاي نفتي باشد و خسارات جبران ناپذيري بر منافع ملي بلندمدت در بخش نفت و گاز خواهد داشت.