كليدواژه :
بغض , كينه , اخلاق دين داري , خويشتنداري , خيرخواهي
چكيده فارسي :
«بغض»، از مهم‌ترين عواطف ديني است كه در اين مقاله از دو زاويه بررسي مي‌شود. از زاويه نخست ماهيت اين مفهوم و تفاوت آن با مفهوم كينه بررسي مي‌شود و از زاويه دوم، هنجارهاي اخلاقي حاكم بر اين عاطفه در روابط ديندارانه تبيين خواهند شد. نتيجه اين بررسي حاكي از آن است كه اولاً: مفهوم بغض با مفهوم كينه بسيار متفاوت است؛ كينه ماهيتي غيراخلاقي دارد؛ اما بغض ديني، عاطفه‌اي اخلاقي است كه هنگام نقض ارزش‌هاي ديني ـ اخلاقي نمودار مي‌شود؛ ثانياً: در صحنه عمل، افراد با ادعاي بغض ديني، اغراض شخصي و كينه خود را آشكار مي‌سازند. اصول مختلفي همچون پرهيز از خوش‌بيني به خود به هنگام بغض‌ورزي، خيرخواهي مبغوض، پرهيز از پيش‌داوري از جمله هنجارهاي حاكم بر اين عاطفه براي عدم خروج بغض از حالت اخلاقي آن است. اين تحقيق به هدف برداشتن گامي براي كاربست صحيح بغض در روابط ديندارانه جمعي صورت گرفته است. دست‌مايه تحقيق حاضر، آموزه‌هاي قرآني ـ روايي درباره بغض و كينه و برخي مطالعات اخلاقي و روان‌شناختي مرتبط با اين موضوع مي‌باشد. بر اين اساس، تحقيق حاضر به روش اسنادي مبتني است و به تناسب مقام، شكلي توصيفي يا تحليلي پيدا مي‌كند.
چكيده لاتين :
The paper has focused on grudge, as one of the most important religious emotions. Firstly, the nature of this concept and its difference with the concept of hatred, kinah, are examined and, then, moral norms governing it in the religious relations will be explained. As founded in the study: the concept of grudge differs considerably with that of hatred; hatred has an immoral character, while religious grudge is a moral emotion appearing in the cases of breaking ethico-religious values; again, in the scene of action, one, claiming religious grudge, may make his/her personal bad intention clear. Various principles such as avoiding optimism when grudging and badly-intended benevolence, and avoidance of prejudice, may be regarded as necessary norms providing this affection`s nature as opposed to immoral state. This research has intended to take steps toward establishing this moral affection properly in a religious society. The study has been performed on the Qur'anic verses and narratives in the field along with some ethical and psychological teachings related to the issue. Accordingly, the study has used a documentary method and taken an analytico-descriptive form.
