بررسي تطبيقي پنج برنامۀ توسعۀ كشور پيرامون دست يابي به عدالت جنسيتي با تأكيد بر وضعيت آموزش عالي زنان در ايران و مقايسۀ آن با وضعيت جهاني

Comparative Study of the Country’s Five Development PlansRegarding Gender Justice: With Emphasis on Iran Women Higher Education and Comparing That with Universal Criteria

يكي از موثرترين روش هاي بهبود وضعيت زنان، بررسي جايگاه آنان در برنامه هاي توسعه كشورهاست تا بتوان جايگاهي را ترسيم كرد تا هم زنان از فرايند توسعه منتفع باشند و هم توسعه كشورها از حضور زنان بهره كافي را ببرد. پژوهش حاضر با هدف شناسايي جايگاه زنان در برنامه هاي توسعه پس از انقلاب و با تاكيد بر عدالت جنسيتي در آموزش عالي، به بررسي برنامه هاي توسعه پرداخته و با روشن نمودن وضعيت آموزش عالي زنان و مقايسه آن با شاخص هاي جهاني، جايگاه ايران را نشان داده است. نتايج نشان مي دهد كه برنامه ريزي پيرامون دستيابي به ايده آل رابطه جنسيت و توسعه در ايران از برنامه سوم، به صورت رسمي اما به نحوي شتابزده به دغدغه مسئولان تبديل گشته است. همچنين نتايج نشان داد كه اگرچه زنان در حوزه آموزش عليرغم طي مسيرهاي علمي به لحاظ آمارهاي «كمي» رشد چشمگيري را داشته اند، اما در تامين معيارهاي مطلوب «كيفي» بازدهي مطلوبي نداشته و لذا اثربخشي برنامه هاي توسعه بايد با حركت به سمت الگوهاي كيفي آن را جبران كند

One of the most effective ways of improving women conditions is studying their status in countries’ development plans so that we can depict a status for them. As a result of that, women might be able to take the most advantage ofthe development process, and the development process would benefit from womenas well. With this end in view, the present paper aims at recognizing the status of women in the development plans of the post-Islamic Revolution, with emphasis on gender justice in higher education. It examines the development plans, elucidates the status of Iranian women in higher education, and comparesit with universal criteria. The findings of the study reveal that since the third development plan the planning for achieving an ideal relation between gender and development has turned into one of the concerns of Iranian authorities yet it has been followed hastily. The findings of the study reveal that although women education has “quantitatively” improved yet in meeting“qualitative”criteria it has not been so efficient. So, to compensate for this shortcoming, the development plans must be effectively directed towards qualitative models