تأثير تنش شوري بر فاكتورهاي رويشي، پرولين، رنگيزه هاي گياهي و جذب عناصر در اندام هوايي چهار گونه بادام وحشي

Effect of salinity stress on growth factors, proline, pigments and absorption of elements in shoot of four wild almond

شوري يكي از مهمترين تنش هاي محيطي است كه موجب خسارت شديد به محصولات باغي و زراعي و همچنين كاهش تنوع زيستي گياهي مي گردد. جنگل كاري با گونه هاي مقاوم، يكي از روش هاي مقابله با پديده شوري منابع آب و خاك است، لذا شناسائي گونه هاي مقاوم به شوري براي انجام اين مهم اجتناب ناپذير است. شرايط رويشگاهي گونه هاي گياهي مي تواند بر مقاومت گياه در مواجهه با تنش هاي محيطي تأثير گذار باشد. براي تعيين اثر عامل ارتفاع از سطح دريا بر مقاومت به شوري گونه هاي بادام وحشي، بذر چهار گونه شامل Amygdalus scoparia, A. Arabica, A. elaegnifolia, A. haussknechtii از سه طبقه ارتفاعي در رويشگاه كره بس چهارمحال و بختياري جمع¬آوري و پس از توليد نهال، نهال¬هاي 2 ماهه با آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار (هر تكرار 5 نهال) تحت تنش شوري ناشي از آبياري با محلول سديم¬كلرايد با غلظت هاي مختلف شامل شاهد، 25، 50، 75 و 100 ميلي مول قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت نمك مقادير فاكتورهاي رويشي، رنگيزه هاي گياهي و زي توده گياه كاهش و تجمع پرولين افزايش يافت. گونه A. arabica مقاوم ترين گونه در ميان اين چهار گونه به تنش شوري بود. با افزايش ارتفاع از سطح دريا از ميزان رويش، زي توده، رنگيزه هاي گياهي كاسته و بر غلظت پرولين افزوده شد. افزايش تنش شوري موجب كاهش جذب مس، روي، آهن، منگنز و پتاسيم و افزايش جذب منيزيم، سديم، كلر، نيتروژن، فسفر و كلسيم گرديد.

Salinity is a major environmental stresses that Causes severe damage to crops and horticultural crops and also reduce plant biodiversity. Plantation of resistant species is one of the activity to cope on soil and water salinity. Therefore, the identification of salt tolerant species is inevitable. Site conditions of species can affect on plant resistance in the face of environmental stresses. Seeds of four species of wild almond (Amygdalus scoparia, A. arabica, A. elaegnifolia, A. haussknechtii) of three height classes were collected in Karebas site to determine the effect of altitude on the salinity tolerance of wild almond species. Factorial experiment in a completely randomized design with three replications (5 plants per replication) were chosed to determine the salinity torerance of two month almond seedling under salt stress by irrigation with different concentrations of sodium chloride solution whit five leveles (control, 25, 50, 75 and 100 mmol). The results showed that vegetative plant, pigments and plant biomass reducted and accumulation of proline increased by incrising the salt concentration. Amygdalus arabica was resistance species among the four species to salinity. Biomass, growth rate and plant pigments have been decreased and cocentraton of proline have been increased by increasing the altitude. The absorption of copper, zinc, iron, manganese, potassium have been decreased and absorption of magnesium, sodium, chlorine, nitrogen, phosphorus, and calcium increased by Increasing the salinity.