تأثير كمبود فسفر بر تحمل تنش خشكي در دو رقم گياه گوجه فرنگي (.Solanum lycopersum L)

Effect of phosphorus deficiency on drought stress tolerance in two tomato (Solanum lycopersum L.) cultivars

با توجه به اينكه كمبود فسفر موجب كاهش توانائي جذب آب مي شود، اثر تشديدكنندگي احتمالي كمبود فسفر بر تنش خشكي در دو رقم گياه گوجه فرنگي (ارقام بهتا و پياذر) مطالعه گرديد. گياهان در شرايط تغذيه كافي (0/25 ميلي مولار) و كمبود (0/05 ميلي مولار) فسفر تحت شرايط آبياري (100 درصد ظرفيت مزرعه اي) و خشكي (60 درصد ظرفيت مزرعه اي) در گلخانه و بستر پرليت به مدت 8 هفته كاشته و سپس برداشت شدند. وزن خشك اندام هوائي و ريشه، فلوئورسانس كلروفيل و فتوسنتز تحت تاثير تيمارهاي كمبود فسفر و خشكي كاهش يافت و شدت كاهش در رقم بهتا بيش از رقم پياذر بود. غلظت كلروفيل تحت تاثير كمبود فسفر بصورت معني داري كاهش يافت ولي غلظت آنتوسيانين هاي برگ افزايش پيدا كرد. برعكس، خشكي موجب كاهش غلظت آنتوسيانين ها شد. غلظت قندهاي محلول و آمينو اسيدهاي آزاد تحت تاثير كمبود فسفر، خشكي و يا هردو افزايش يافت، ولي اجزاي پتانسيل آب برگ تحت تاثير تيمارها قرار نگرفتند. نتايج نشان داد كه رقم بهتا به هر دو تنش كمبود فسفر و خشكي حساس تر از رقم پياذر بوده با اين حال كمبود فسفر و خشكي موجب تشديد تاثير يكديگر نشدند. به نظر مي رسد افزايش انباشتگي قندهاي محلول و آمينو اسيدهاي آزاد و كاهش هدايت روزنه اي در شرايط كمبود فسفر كه به ترتيب موجب افزايش توانائي جذب آب و كاهش اتلاف آن شدند، از عوامل جلوگيري از اين اثر تشديد كننده بودند.

Phosphorus (P) deficiency reduces plants ability for water uptake. In this work, possible intensifying influence of P deficiency on the effect of drought stress was studied in two cultivars of tomato (Behta and Piazar) plants. Plants were cultivated at adequate (0.25 mM) or low (0.05 mM) P supply under well-watered (100% of field capacity) or drought stress (60% of field capacity) conditions for 8 weeks in perlite under greenhouse conditions. Shoot and root dry weight, chlorophyll fluorescence parameters and net photosynthesis rate decreased under both P deficiency and drought conditions more pronouncedly in Behta than Piazar. Leaf concentration of chlorophylls decreased while anthocyanins concentration increased under P deficiency conditions. In contrast, drought stress resulted in reduction of anthocyanins concentration. Soluble carbohydrates and free amino acids concentrations increased under P deficiency, drought conditions or both. However, components of leaf water relations were not influenced by these treatments. Results showed that, two studied cultivars were different regarding P deficiency and drought stress tolerance. However, P deficiency did not strengthen the effect of drought stress. Increase in the concentration of soluble sugars and free amino acids and reduction of stomatal conductance that promotes water uptake ability and reduces water loss, respectively, involved in prevention of the intensifying effect of P deficiency on drought stress in tomato plants.