بررسي تنوع گياهي در زمان هاي مختلف پس از آتش سوزي در يك مرتع نيمه خشك

Study of Plant diversity at different time intervals after burning in a semiarid rangeland

آتش سوزي به عنوان يكي از عوامل مهم تاثيرگذار بر پوشش هاي طبيعي محسوب مي شود، كه مي تواند سبب افزايش يا كاهش تنوع گونه اي شود. اين پژوهش با هدف، بررسي پيامدهاي آتش سوزي بر تنوع پوشش گياهي يك مرتع نيمه استپي در زمان هاي مختلف پس از آتش سوزي انجام شد. سه رويشگاه شاهد، آتش سوزي شده در سال 83 و در سال 87 در مجاورت هم در منطقه جوزك در استان خراسان شمالي انتخاب و در بهار و تابستان 1389 مطالعه شدند. پوشش گياهي، تنوع، غنا، يكنواختي و درجه اهميت (IV) سه رويشگاه مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج نشان داد، ميزان تنوع در رويشگاه شاهد و 83 در سطح 5 درصد تفاوت معني داري داشته و در رويشگاه 87 نسبت به شاهد و 83 تفاوت معني داري ديده نشد. در اين پژوهش آتش سوزي باعث افزايش شاخص هاي تنوع، غنا و يكنواختي شد كه مقدار اين شاخص با گذشت زمان افزايش يافت اما اين افزايش تنوع بصورت جايگزيني گياهان چندساله توسط علفي هاي يكساله بود كه ممكن است سبب كاهش پايداري اكوسيستم در برابر ناملايمات محيطي گردد.

Burning is known as an influencing factor on the natural vegetation of semiarid rangelands, which may increase or decrease plant diversity. This research was aimed to compare plant diversity at different times after two burning events in a semiarid rangeland. Three adjascent sites, control, burnt at 2004 and burnt at 2008, were selected in Jowzak,Northern Khorasan Province, and studied during spring and summer 2010. Canopy cover, Importance value (IV), diversity, richness and evenness indices were compared between the sites. Result indicated significant differences in plant diversity indices (plant diversity and species richness) between the control and 2004 sites, with no difference being found between 2008 with the other sites. In conclusion, burning had increased the plant diversity after two years, and its effects were intensified after six years. Nevertheless, replacement of perennial grasses and shrubs by annual herbs and ephemerals, in the burnt site, may decrease community stability against the environment harshness.