كليدواژه :
برتر از هستي , احد , تعالي , ارتباط , عشق , آفرينش , فيض
چكيده فارسي :
مفهوم «برتر از هستي» عنواني است كه فلوطين براي «احد» در نظر مي گيرد، تا آن را از هر گونه تعيّن، انقياد و كثرت متعالي سازد و اين تعالي سازي چنان فاصله اي ميان منشأ و مبدأ هستي (احد) و ساير باشندگان ايجاد مي كند كه محوري ترين عناصر عرفاني يعني «ارتباط» و «عشق» را به چالش مي گيرد. نگرش عارفانۀ فلوطين از بنياد، فلسفي است و در رويكرد عارفانۀ او به فلسفه شور، شوق و ذوق عارفانه كه از ويژگي هاي عرفان شاعرانۀ شرقي است، اثري به چشم نمي خورد. هر چند انديشۀ فلوطين در اين باره زمينه ساز عرفان نظري و
مؤثر در آراء فيلسوفان و عارفان مشرق زمين بوده است، اما عرفان او اساساً بر بنياد انديشۀ فلسفي يونان استوار است. مفهوم «برتر از هستي» برداشتي از ايدۀ نيك در انديشۀ افلاطون است و فلوطين اين مفهوم را وامدار اوست، به كارگيري اين مفهوم و نيز پيراستن «احد» از هر گونه ويژگي آشناي انساني همانند، انديشه، عشق، آگاهي، اراده، عنايت و بخشش، او را به مفهومي ناشناس، بيگانه و بي نهايت دور و نيز خدايي خاموش و سرد بدل مي سازد. از سوي ديگر تعالي «احد» در كاربرد مفهوم «برتر از هستي»، مفهوم «آفرينش» را نيز به «فيض» بدل مي سازد تا تبييني براي عدم نياز به اراده و آگاهي خداوند باشد. در فلسفۀ عرفاني فلوطين به تبع فقدان مفهوم «ارتباط» اثري از «ايمان» نيز به چشم نمي خورد، در واقع اين هستي شناسي مبتني بر خرد اوست كه مي خواهد خدا و انسان را به شيوه اي استدلالي تفسير و تبيين كند. در به كارگيري مفهوم «برتر از هستي» مي توان به دو نتيجه كلي رسيد: 1- فقدان «ارتباط » دو سويه ميان انسان و منشأ هستي و به تبع آن فقدان شور و شوق، 2- طرد و نفي جهان جسماني، و به تبع آن بي اعتباري و بي ارزشي انسان و تمام دغدغه ها و تعلقات اين جهاني.
چكيده لاتين :
Plotinus used the concept of “Beyond Being” for “The One”, in order to transcend it from any kind of definition, determination and multiplicity. Such transcendence causes a great gap between the source of existence and all beings, and it challenges the most important mystical elements such as “relation” and “love”. Plotinus, in his philosophical attitude, has no signs of mystical passion and enthusiasm which are the characteristics of the easternpoetic mysticism. Although Plotinus’ thinking has been the background of theoretical mysticism and has affected eastern philosophers and mystics, his mysticism essentially is based on Greek philosophical thinking. The concept of “Beyond Being” is very similar to the idea of “the Good” of Plato. In fact, Plotinus owes this concept to Plato’s theories. By Using this concept and bys tripping “the One” from all familiar human characteristics such as thought, love, consciousness, will, and forgiveness, Plotinus describes “the One” as an unknown and unfamiliar concept; so it could be said that his God is a cold and silent one. On the other hand, the transcendence of "the One" in the idea of "Beyond Being" changes the concept of "creation" into "emanation"; so Plotinus did not need to explain about the absence of God’s attributes such as will and consciousness. Due to the absence of the concept of "relation", there is no sign of "faith" in mystical philosophy of Plotinus. In fact, by this ontology he tries to analyze and define God and human in an analytical way. By surveying the concept of "Beyond Being", we come to two generalconclusions: 1) There is no "relation" between men and the source of creation, and as a result, there is no passionate love and enthusiasm between them. 2) The material world is worthless and vain; therefore, all the worldly desires are invalid.
