دريچه اي نو اما نيمه باز: بررسي و نقد كتاب در سپهر سپهري

In the Heaven of Sepehri, a New Window but Not half-open

شعر سهراب سپهري قابليت فراواني جهت نقد محتوايي با رويكردهاي عرفاني و فلسفي دارد. از اين رو سروش دباغ كه از سويي دلبسته عرفان و فلسفه است و از سويي مفتون ذهن و زبان سپهري، تلاش مي كند در اين مجموعه فكر و انديشه سپهري را پيرامون چند واژه و مفهوم كليدي در ديوان او جستجو و بيان كند. كتاب «در سپهر سپهري» مجموعه اي شامل چند مقاله و سخنراني و گفتگوست كه در سال 1393 در انتشار فرهنگ معاصر به چاپ رسيده است. از مهمترين موضوعاتي كه نويسنده در اين مجموعه به آن پرداخته است معاني باد و باران در شعر سهراب سپهري، تاملاتي در مفهوم غم، مرگ، امر متعالي، هيچستان و نيز معرفي عرفان مدرن و تمايز آن با عرفان كلاسيك و ارتباط انديشه هاي سهراب با اين عرفان است. در اين مقاله تلاش شده است علاوه بر نقد شكلي و ساختاري اين اثر، به نقد روش تحقيق و نيز بررسي ميزان موفقيت نويسنده در تبيين اين مطالب بپردازيم. به نظر مي رسد نويسنده موفق شده است دريچه هايي تازه‌اي در حوزه سپهري شناسي بگشايد. با اين حال بسياري از مباحث مطرح شده در حد طرح موضوع است و ابهامات فراواني در آن به چشم مي خورد.

Sepehri’s poetry is potentially much suitable for philosophical and theosophical criticism. Soroosh Dabaghi, loving theosophy and philosophy on the one hand and praising Sepehri’s view and language, attempts in his book to study Sepehri’s thought about some key words. In the Heaven of Sepehri, a collection of articles, speeches, and interviews was published in 2014 by Farhanghe Mo’aser. In 2015 he published The Philosophy of Lajevardi on the same subject. In this collection he addresses such issues as meaning of wind and rain in Sepehri’s poems, contemplation on the meaning of sorrow, death, glorified act, land of nothingness, and introducing modern theosophy and its differences with that of classic and Sepehri’s connection to this kind of theosophy. In this article, besides having critical analysis on the form and structure of the book, we attempt to criticize its methodology and author’s success in explaining it. Due to the closeness of articles approach with his expertise, he is successful in opening up new horizon in Sepehri’s study. However, many of the subjects introduced by the author remains explained while it suffers from ambiguities.