درآمدي انتقادي بر «دوره‌ هاي برخط آزاد انبوه (موك‌ها)»

هدف اين مقاله معرفي و نقادي دوره‌هاي برخط آزاد انبوه (موك‌ ها) است. براي تحقق اين هدف، از روش پژوهش «كاوشگري فلسفي انتقادي» استفاده شد. جامعه آماري دربرگيرنده كليه منابع اعم از كتابها، مقالات، مطالعات و پژوهش‌ هاي مرتبط با موضوع بود كه حداكثر ممكن منابع به روش نمونه‌ گيري هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ هاي موردنياز از طريق سياهه يادداشت ‌برداري گردآوري، و اطلاعات به روش كلامي، تصويري و استنتاج منطقي تحليل شد. در اين مقاله، ابتدا، موك‌ ها در سه محور «چيستي»، «چرايي»، و «چگونگي» توصيف شدند. سپس، براي تفسير موك ‌ها، معيارهاي الف) نظريه زيربنايي، ب) عدالت آموزشي، ج) آموزش بزرگسالان، د) عملي بودن از نظر فني، و هـ) كاربرد‌هاي آموزشي انتخاب و موك ‌ها براساس آنها تحليل شدند و در نهايت، مزايا و معايب آنها احصاء شد. براساس يافته‌ هاي اين مقاله، مهمترين مزاياي موك ‌ها عبارت بودند از: برخورداري از نظريه علمي زيربنايي پيشرفته و به روز، زمينه ‌سازي عدالت آموزشي،‌ تناسب با آموزش ‌هاي بزرگسالان،‌ قابليت عملياتي شدن و منافع و مزاياي مختلف آموزشي. با اين همه، نوپا بودن نظريه زيربنايي موك‌ ها (ارتباط ‌گرايي) و وجود نقدهاي متعدد براي آن،‌ قابليت موك ‌ها در ايجاد و گسترش تبعيض آموزشي، كاستي ‌هاي فني مختلف، و نقص ‌ها و معايب جدي در بعد كاربرد آموزشي نيز از معايب آن بودند. نتيجه اينكه پرداختن به موك ‌ها نيازمند آگاهي از اين مزايا و معايب و تلاش براي رفع معايب آن است.