معرفي فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان رويشگاههاي انجيلي (مطالعه موردي: منطقه ايزده نور)

(Introduction of the flora, life form and chorology of the Parrotia persica C.A. Mey. Habitats (case study: Izdeh-e Noor area

رويشگاه هاي پست هيركاني، لكه هاي بازمانده (رليك) جنگل هاي خزان شونده ناحيه اروپا - سيبري در سه استان شمالي كشور هستند. جنگل جلگه اي ايزده نور به وسعت 3123 هكتار يكي از اين لكه هاي بزرگ است. با وجود مطالعات پراكنده درباره اين جنگل ها، هنوز اطلاعات كاملي از فلور و تنوع زيستي اين مناطق وجود ندارد. گونه هاي گياهي جمع آوري شده از رويشگاه هاي انجيلي اين جنگل جلگه اي شامل 157 تاكسون متعلق به 137 جنس و67 خانواده گياهي است. بزرگ‌ترين خانواده ها از نظر غناي گونه اي به‌ترتيب Poaceae (با 17 گونه)، Rosaceae (با 13 گونه) و Asteraceae، Fabaceae و Lamiaceae (هريك با 6 گونه) هستند. جنس هاي داراي بيشترين تعداد گونه به‌ترتيب عبارتند از: Carex (با 4 گونه)، Rubus و Viola (هريك با 3 گونه). از نظر طيف زيستي، ژئوفيتها با 37/6 درصد، شكل زيستي چيره هستند و پس از آن‌ ها، فانروفيت ها (با 22/9 درصد)، همي كريپتوفيت ها (با 21/7 درصد) و تروفيت ها (با 17/2 درصد) قرار مي‌گيرند. فلور اين مناطق عمدتاً از عناصر اروپا - سيبري با 45 تاكسون (7/28 درصد) و سپس عناصر چند‌ناحيهاي با 32 تاكسون (4/20 درصد)، اروپا - سيبري/ايراني - توراني/مديترانه اي با 31 تاكسون (19/7 درصد) و اروپا - سيبري/ايران - توراني با 27 تاكسون (17/2 درصد) تشكيل شده است. در ميان تاكسون هاي جمع آوري‌شده از اين منطقه، 51 تاكسون (32/5 درصد) در رويشگاه جنگلي، 54 تاكسون (34/4 درصد) در حاشيه و مناطق باز جنگلي و 52 تاكسون (33/1 درصد) در هر دو رويشگاه حضور دارند.

The lowland Caspian habitats are remnant (relict) patches of deciduous Euro-Siberian forests distributed in the Iranian three Northern provinces. Izdeh-e Noor plain forest with 3123 hectors is one of the great patches. In spite of a few studies, broad knowledge upon the flora and biodiversity of these areas does not exist. A total of 157 species belonging to 137 genera and 67 plant families were collected from the Parrotia persica habitats in the plain forest. The largest families in terms of species richness, were Poaceae (17 spp.), Rosaceae (13 spp.), Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae (each with 6 spp.), respectively. The genera with the largest number of species were Carex (4 spp.) and Rubus, Viola (each with 3 spp.), respectively. In the assessment of life form spectrum, the dominant life forms were geophytes (36.9%), followed by the phanerophytes (24.2%), hemicryptophytes (21.7%) and therophytes (17.2%). The flora was mostly composed of Euro-Siberian elements with 45 taxa (28.7%), followed by pluriregional elements with 32 taxa (20.4%), Euro-Siberian/Irano-Turanian/Mediterranean elements with 31 taxa (19.7%) and Euro-Siberian/Irano-Turanian elements with 27 taxa (17.2%). Among taxa collected from this area, 51 taxa (32.5%) in forest habitats, 54 taxa (34.4%) in margin and gap of forest and 52 taxa (33.1%) are present in both habitats.