جايگاه آرايه‌شناختي خفاش دم‌موشي مسقطي (Rhinopoma muscatellum) در ايران بر اساس صفت‌هاي ريخت‌شناختي

Taxonomic status of Rhinopoma muscatellum (Chiroptera: Rhinopomatidae) in Iran using morphological characters

خفاش دم‌موشي مسقطي Thomas, 1903 muscatellum Rhinopoma يكي از شش گونۀ خانوادۀ خفاش‌هاي دم‌موشي (Rhinopomatidae) است كه قديمي‌ترين خردخفاش‌هاي زنده هستند. اين گونه‌ در عمان، ايران، امارات، افغانستان، پاكستان، هند و يمن پراكنش و پراكندگي گسترده‌اي از جنوب تا غرب و شرق كشور ايران دارد و حداقل از 52 مكان در بخش جنوبي اين كشور گزارش شده است. جايگاه آرايه‌شناختي اين گونه در ايران چندان روشن نيست و پژوهشگران مختلف يك يا دو زيرگونه براي اين گونه مشخص كرده‌اند. در پژوهش حاضر، جايگاه آرايه‌شناختي اين گونه بر اساس داده‌هاي ريخت‌شناسي شامل 9 صفت ريختي‌ظاهري و 34 صفت جمجمه‌اي - دنداني 190 نمونه از 20 غار بررسي شد. تحليل‌هاي ريختي با روش‌هاي آماري تك‌متغيره و چند‌متغيره در نرم‌افزارهاي SPSS و PAST انجام شدند. بررسي ريخت‌شناسي جمعيت‌هاي R. muscatellum نشان داد تمام اعضاي اين گونه در ايران يك زيرگونه را تشكيل مي‌دهند و در دو زيرگونۀ مجزا قرار نمي‌گيرند و بنابراين تمام جمعيت‌هاي اين گونه در ايران با عنوان زيرگونۀ R. m. muscatellum Thomas, 1903 هستند و زيرگونۀ R. m. seianum Thomas, 1913 مترادف با آن قرار مي‌گيرد.

Rhinopoma muscatellum Thomas, 1903 is one of the six mouse-tailed bats (Rhinopomatidae) that traditionally was considered as one of the most ancient chiropteran. R. muscatellum has been reported from Oman, India, Iran, Yemen, Afghanistan, and Pakistan so far. This taxon is widely distribution from south to west and east in Iran. This species is as an extremely frequent bat in the southern part of Iran that reported at least from 52 localities. The taxonomic status of R. muscatellum species in Iran is unclear, as different researchers have reported either one or two subspecies. In the current study using morphological data including nine external and 34 craniodental characters in 190 specimens from 20 caves, the taxonomic status of this species is reviewed. Morphological analysis was done with univariate and multivariate statistical methods in SPSS and PAST Softwares. Our results did not show statistical significant delimitation between male and females. Also, didn’t reveal any considerable differences between populations. Our findings indicated that all the Iranian specimens of R. muscatellum belong to one subspecies. Therefore, we suggest that R. m. muscatellum Thomas, 1903 and R. m. seianum Thomas, 1913 should be synonymized as the same subspecies, with the name R. m. muscatellum.