تغييرات رخساره اي، ضخامتي و سرشت نمايي سازند عرب (سورمه) در بخش شرقي خليج فارس

Facies, thickness variations and reservoir characterization of the Arab Formation (Surmeh), Eastern part of the Persian Gulf

زونهاي مخزني سازند عرب به سن كيمرجين- تيتونين (Kimmerigian-Tithonian) حاوي هيدروكربور مي باشند كه در كشورهاي ايران امارات قطر و بويژه عربستان داراي بالا ترين پتانسيل نفتي مي باشند. اين زونها در آب و هوايي بسيار گرم رسوب كرده اند وبا گرمتر شدن هوا در زمان بريازين تا تيتونين محيطهاي سبخايي گسترش بيشتري پيدا كرده است. سازند متراكم هيت از جنس انيدريت كه نقش پوش سنگ سازند عرب را بازي مي كند بر روي سازند عرب رسوب كرده است زونهاي مخزني سازند عرب شامل سيكلهاي رسوبي متعددي از محيطهاي بين حد جزر ومدي وبالاي حد جزر ومدي ومحيطهاي كم عمق زير حد جزر ومدي مي باشند واز انيدريت توده اي يا بين لايه اي با نسبتهاي گوناگون از سنگ آهك ودولوميت تشكيل شده اند. در اين مطالعه زونهاي مخزني سازند عرب و هيت يك روند كاهش ضخامتي را از غرب (ميادين سلمان، رسالت و رشادت) بسوي شرق (ميادين سيري) نشان مي دهند كه بسوي نواحي شرقي با توجه به ضخامت كم، دور بودن از سنگ منشا وهمچنين نداشتن پوش سنگ مناسب، و نداشتن كيفيت مخزني مناسب، پتانسيل هيدروكربوري در اين افق مخزني ديده نشده است. سازند عرب تشكيل دهنده تناوب انيدريت با مقادير گوناگون اهك و دولوميت و عموما حاوي واحد هاي پسرونده كه در يك پلات فرم كربناته رسوب نموده است. اين سازند در ميدان سلمان حاوي لايه هاي مخزني ضخيم كه در بر گيرندهintertidal Pack/ grainstones همراه با تخلل و تراوايي بالا و پوش سنگ مناسب ميباشد. مطالعات انجام يافته نويد وجود هيدروكربور در ساختمانهاي حفاري نشده در بخش هايي از اين ناحيه را نشان ميدهد.

The (Kimmeridgian-Tithonian) Arab Formation is characterized by prolific hydrocarbon bearing reservoirs in eastern part of the Persian Gulf، offshore of Iran. These zones were deposited in an arid climate which dominated during Late Jurassic. The Berriasian to Thitonian Hith Formation witch overlies the Arab reservoir constitutes the cap rock، which pinches out gradually to the east. a N-S feather adge. The study reveals that Arab zones form a N-S massive to interbedded anhydrite with varying proportion of limestone and dolomite and generally have regressive units which was deposited on a broad carbonate platform .This formations are thick in center (Salman field) and mostly consist of intertidal pack/grainstones with high porosity/permeability، good cap rock and also close to the source rock، which has the most hydrocarbon potential، but towards east the layers getting thinner with unsuitable cap rock and are away from source rock ،so as a result Arab Formation in this part of the Persian Gulf does not seem to be attractive.. This study reveals that there is still some undrilled structure within this area which could be attractive for further exploration drilling.