تحول پارادايمي در مفهوم امنيت زيست محيطي

Paradigm Evolution in the Context of Environmental Security

امنيت زيست‌محيطي در سال‌هاي بعد از جنگ جهاني دوم در نظريات روابط بين‌الملل و از سوي دولت‌ها مورد توجه جدي‌تر قرار گرفت. در دهه‌هاي متمادي تحت عنوان بحران مدرنيته و تاثيرات آن بر امنيت محيط‌زيست، معاهدات بين‌المللي پيرامون اين مساله بين‌المللي مطرح شد. علاوه بر اين در نظريات روابط بين‌الملل نيز بطور جدي مساله امنيت زيست‌محيطي مورد توجه قرار گرفت. در همين راستا، در مقاله حاضر در پي پاسخگويي به اين پرسش اساسي هستيم «مهمترين محورها و موضوعات مطرح شده، در نظريه‌هاي روابط بين‌الملل نسبت به تحول پارادايمي امنيت زيست‌محيطي چه بوده‌اند و در آنها چه مسايلي طرح شده است؟» در اين زمينه، در سال‌هاي بعد از 1991 يعني پس از جنگ سرد مسايلي همچون گرمايش زمين، تخريب فضاهاي سبز و تاثير مخرب مدرنيته در ابتدا از سوي نظريه‌پردازان اجتماعي مورد نقد و بررسي قرار گرفت و سپس نظريات مطرح روابط بين‌الملل همچون رياليسم و ليبراليسم توجه خاصي به اين موضوع داشتند. رياليست‌ها اساسا مساله امنيت زيست‌محيطي را در قالب توجه به مقوله حفظ امنيت جهاني نگاه مي‌كنند و برخلاف آنها ليبرال‌ها بر همكاري دسته‌جمعي براي حفظ نظم بين‌الملل، امنيت زيست‌محيطي را لحاظ مي‌كنند، نه همچون يك مسيله امنيتي.

During the years after the World War II, the environmental security was highly considered in international relations by the governments. In decades, the international treaties under the title of the modernity crisis and its effects on environmental security have been raised. In addition, the issue of environmental security was also seriously addressed in international relations theories. Accordingly, the present study seeks to answer this fundamental question: What main topics and issues have been raised by the international relations theories about the paradigm evolution of the environmental security? In this regard, within the years after 1991, the Cold War, issues such as global warming, the destruction of green spaces, and the destructive effects of modernity were firstly criticized by social theorists, and then it was particularly considered by the great theories on international relations such as realism and liberalism. Realists essentially consider the issue of environmental security by focusing on the maintaining global security; whereas, the liberals focus on the environmental security as the public cooperation to maintain international order not as a security issue.