ارزيابي توليدات علمي جمهوري اسلامي ايران در حوزه‌ي ديابت و تعيين جايگاه منطقه‌اي و بين‌المللي آن طي دو دهه‌ي اخير (2015-1996)

STUDY OF SCIENTIFIC OUTPUTS AND DETERMINED REGIONAL AND INTERNATIONAL LEVEL OF ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN IN THE FIELD OF DIABETES DURING TWO LAST DECADES

مقدمه: تعيين جايگاه و نقش هر كشور در توليدات علمي در حوزه‏هاي مختلف موضوعي، نشان دهنده‌ي ميزان توانمندي و عملكرد آن كشور در جهت ارتقا و كمك به بهبود آن موضوع مي باشد. هدف از مطالعه‌ي حاضر، بررسي كمي و كيفي توليدات علمي حوزه‌ي ديابت جمهوري اسلامي ايران و تعيين جايگاه آن در منطقه و جهان مي باشد. روش‌ها‌: مطالعه‌ي حاضر به روش پيمايشي توصيفي (مقطعي) و با رويكرد علم سنجي صورت گرفته است. جامعه‌ي مطالعه‌ي حاضر را 2291 مقاله و مدرك علمي جمهوري اسلامي ايران در حوزه‌ي ديابت تشكيل مي دهند كه طي دو دهه‌ي اخير و در پايگاه اطلاعاتي اسكوپوس نمايه شده اند. براي تجزيه و تحليل اطلاعات و ترسيم گراف ها، از نرم افزارهاي SPSS، NodeXL و VOSviewer استفاده شده است. يافته‌ها: روند توليدات علمي ايران در حوزه‌ي ديابت در طي سال هاي مورد بررسي رشد داشته و از 5 مورد در سال 1996 به 299 مورد در سال 2015 رسيده است. يافته ها نشان داد كه دانشگاه علوم پزشكي تهران، ايالات متحده آمريكا و دكتر فريدون عزيزي به‌ترتيب به‌عنوان مهم ترين مركز توليد كننده، كشور همكار و نويسنده‌ي پرتوليد شناسايي شده اند. همچنين جايگاه جمهوري اسلامي ايران طي سال هاي مورد بررسي رشد مطلوبي داشته و ايران به‌ترتيب درسطح منطقه اي و سطح بين المللي به رتبه‌ي دوم و بيست و يكم ارتقا يافته است. نتيجه‌گيري: هرچند به لحاظ كمي توليدات علمي كشورمان در حوزه‌ي ديابت طي سال هاي مورد بررسي رشد مثبتي داشته است، ولي سهم جمهوري اسلامي ايران از كل توليدات علمي حوزه‌ي ديابت بسيار ناچيز بوده است. همچنين بخش قابل توجهي از مدارك علمي منتشر شده در مجلات نه چندان معتبر و باكيفيت داخلي منتشر شده اند. سياست گذاري و برنامه ريزي دانشگاه هاي علوم پزشكي و در راس آن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي افزايش مطالعات و پژوهش هاي مرتبط با حوزه ديابت و ارتقاي سطح كمي و كيفي توليدات علمي لازم و ضروري به‌نظر مي رسد.

Background: Determine of position and role of each country on scientific production in different subject areas shows level of capacity and performance of the country to help and improve this subject area. The aim of this study is to quantitative and qualitative examine of scientific production of Islamic Republic of Iran in the field of Diabetes and determine its regional and international position. Methods: This is Survey-Descriptive Study and use Scientometrics approach. Statistical populations include 2291 scientific articles and papers which have been published by Iranian authors in the field of Diabetes in Scopus Database during 2 last decades. We used SPSS, NodeXL and VOSviewer to draw graphs and analysis data. Results: Findings show that Iranian scientific outputs in the field of Diabetes increased from 5 in 1996 to 299 in 2015. Tehran University of Medical Science, United States and Dr Freedom Azizi Respectively founded as the most important producer Center, Partner country and high producer Author. Also place of Islamic Republic of Iran upgraded in the period study and stay on second position in region and twenty first position in the word. Conclusion: Although Iranian scientific production in the field of Diabetes have been increased in a quantitative factors, but share of the Islamic Republic of Iran among all world production in the field of diabetes was so low. Also most of scientific papers and articles published in internal journals which haven’t good and high quality. Making planning and tacking decision by Medical Universities and Government of Health seems necessary to increase number of researches in diabetes and promote quality and quantity of scientific papers.