بررسي تنوع زيستي پرندگان زمستان گذران در زيستگاه هاي مختلف پارك ملي بوجاق

The study of biodiversity of overwintering birds in different parts of Boujagh National Park (Guilan province)

سنجش تنوع زيستي پرندگان زمستان گذران، در مطالعات بوم شناسي و مديريت تالاب ها بسيار مهم است. در تحقيق فعلي ، 8 راسته از پرندگان زمستان گذران (آبزي،كنار آبزي و كمتر وابسته به آب) متعلق به17 تيره، 39 جنس و 73 گونه در چهار زيستگاه مختلف پارك ملي بوجاق (واقع در استان گيلان) شناسايي و فراواني آنها بر اساس روش شمارش كل از اواسط دي تا اواسط بهمن ماه شمارش گرديد. سپس تنوع زيستي پرندگان با توجه به شاخص هاي تنوع زيستي شامل غناي گونه اي (مارگالف)، شاخص هاي تنوع گونه اي(سيمپسون، شانون- وينر و بريلوئين) و يكنواختي (بوزاس- گيبسون) در بخش هاي مختلف پارك ملي بوجاق در بازه زماني 3 ساله (1392- 1390) تعيين گرديد. نتايج شاخص هاي تنوع زيستي نشان داد كه بيشترين غناي گونه اي مارگالف و بيشترين تنوع گونه اي (مربوط به هر سه شاخص سيمپسون، شانون- وينر و بريلوئين) مربوط به تالاب بوجاق بود كه بيانگر شرايط مطلوب در اين تالاب است .بر اساس نتايج شاخص هاي تنوع زيستي، دهانه سفيدرود داراي بيشترين يكنواختي گونه اي بوزاس- گيبسون بوده است. همچنين نتايج آناليز واريانس يك طرفه نشان داد كه بين بخش هاي مختلف پارك ملي بوجاق از نظر شاخص هاي غناي گونه اي مارگالف و شاخص يكنواختي گونه اي تفاوت معني دار وجود دارد ( 0/05 < p).

Measurement of the biodiversity of overwintering birds is a very important issue in ecology and wetland management. In the present study, 8 orders of overwintering birds (waterfowl, shorebirds and wetland-dependent bird species) belonging to 17 families, 39 genera and 73 species were identified and bird census and survey techniques were calculated based on total counts from mid-Dei to mid-Bahman in the different parts of Boujagh National Park (located in Guilan province). Then the biodiversity of birds was calculated using Margalef's species richness indices, Simpson’s, Shannon-Wiener’s and Brillouin’s diversity indices, Buzas-Gibson’s evenness index during a 3-year study period (1390-1392). Based on the obtained results of biodiversity indices, the highest Margalef's richness and also the highest species diversity (in relation to all three Simpson’s, Shannon-Wiener’s and Brillouin’s diversity species indices) were observed in Boujagh’s wetland indicating the favourable conditions in the given part of wetland. The outcomes also showed that the highest species evenness was obtained at the mouth of Sefidrod River. Based on the results of one-way analyze of variance (ANOVA) test, there were significant differences between different parts of the National Park Boujagh and the Margalef’s species richness indices as well as Buzas-Gibson’s evenness index (P < 0.05).