پديد آورندگان :
اللهي، آرزو دانشگاه شهيد باهنر كرمان - دانشكده كشاورزي - گروه گياهپزشكي، كرمان , شيرواني، اصغر دانشگاه شهيد باهنر كرمان - دانشكده كشاورزي - گروه گياهپزشكي، كرمان , راشكي، مريم دانشگاه تحصيلات تكميلي صنعتي و فناوري پيشرفته – پژوهشگاه علوم و تكنولوژي پيشرفته و علوم محيطي – پژوهشكده علوم محيطي – گروه تنوع زيستي، كرمان
كليدواژه :
ژنوتيپ , رشد و نمو , جدول زندگي , باروري
چكيده فارسي :
شته مومي كلم Brevicoryne brassicae از آفات مهم كلزا در جهان مي باشد. در اين پژوهش، فراسنجه هاي جدول زندگي و دوره رشد و نمو شته مومي كلم روي ژنوتيپ هاي مختلف كلزا شامل اكاپي، ليكورد، هايولا 401، هايولا 308 بررسي شد (دماي 1±25 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي). داده ها بر اساس جدول زندگي دوجنسي و نرم افزار رايانه اي TWOSEX-MSChart تهيه وآناليز شد. نتايج نشان داد ژنوتيپ هايولا 308 و بخصوص زرفام بطور معني دار باعث كاهش فراسنجه هاي rm ، R0 ، GRR، λ در شته مومي كلم B. brassicaeشدند. ميزان rm ، R0 ،GRR ، براي شته مومي كلم روي ژنوتيپ هايولا 308 به ترتيب 0/01±0/22 ماده/ماده/روز، 2/07±10/56 ماده/ماده/نسل، 2/86±26/24 ماده/ماده و 0/02±1/24 روز1- و روي ژنوتيپ زرفام به ترتيب 0/02±0/17 ماده/ماده/روز ، 1/43±6/51 ماده/ماده/نسل، 1/64±16/49 ماده/ماده و 0/02±1/19 روز1- بدست آمد. نوع ژنوتيپ كلزا بر ميانگين مدت زمان يك نسل (T) شته مومي كلم اثر معني دار نداشت. كمترين ميزان باروري شته بطور معني دار روي ژنوتيپ زرفام به ميزان 0/98±12/18 ماده محاسبه شد. طول عمر افراد كامل شته روي دو ژنوتيپ اكاپي (0/87±14/43 روز) و ليكورد (0/86±14/43 روز) به طور معني دار از دو ژنوتيپ هايولا 308 (0/70±10/60 روز) و زرفام (0/64±10/71 روز) بيشتر بود. در كل، نتايج نشان دهنده وجود مقاومت ژنوتيپ هايولا 308 و بخصوص زرفام نسبت به شته B. brassicae بود كه اين مساله مي تواند برنامه هاي مديريت تلفيقي را براي كنترل شته مومي كلم ارتقاء بخشد.
چكيده لاتين :
The cabbage aphid, Brevicoryne brassicae, is the major oilseed rape pest throughout the
world. In this research, the life table parameters and development time of the cabbage
aphid on five oilseed rape genotypes including Okapi, Licord, Hyola401, Hyola308 and
Zarfam were investigated (at 25±1ºC, 60±5% RH, 16L: 8D). The test was carried out by
using petri dishes containing leaf discs on 7% water-agar. The data were analyzed using
a two-sex fertility life table and TWOSEX-MSChart software. The results showed that
the Hyola308 and Zarfam genotypes decreased the rm, R0, GRR and λ values of the
aphid, B. brassicae. The values of rm, R0, GRR and λ for the aphid on the Hyola308 were
obtained 0.22±0.01 female/female/day, 10.56±2.07 female/female/generation,
26.24±2.86 female/female and 1.24±0.02 day-1, respectively and on the Zarfam
genotype were gained 0.17±0.02 female/female/day, 6.51±1.43 female/female/
generation, 16.49±1.64 female/female and 1.19±0.02 day-1, respectively. The type of
genotype oilseed rape had no significant effect on the mean generation time (T) of the
cabbage aphid. The lowest mean fecundity of the aphid was observed for the Zarfam
genotype with the value of 12.18±0.98 females. The longevity of the adults on the
Okapi (14.43±0.87 days) and Licord (14.43±0.86 days) genotypes were significantly
longer than the Hyola308 (10.60±0.70 days) and Zarfam (10.71±0.64 days) genotypes.
Totally, the results showed the presence of the resistance of the Hyola308, especially
Zarfam genotype to B. brassicae that can promote the integrated programs against the
cabbage aphid.
