ارزيابي تطبيقي ديدگاه‌هاي كانت و ميل دربارۀ منزلت انساني و حقوقي زنان

A COMPARATIVE EVALUATION OF THE ATTITUDES OF KANT an‎d MILL ON HUMAN DIGNITY an‎d THE RIGHTS OF WOMEN

كانت و ميل در زمينۀ منزلت انساني زنان ديدگاهي يگانه دارند. آنان زنان را داراي ارزش ذاتي مي‌دانند و استفادۀ ابزاري از زنان را رد مي‌كنند، اما در زمينۀ حقوق اجتماعي و سياسي آنان، راه افتراق مي‌پيمايند؛ كانت زنان را دارايي مرد و شهروند منفعل مي‌خواند و حقوق اجتماعي و سياسي زنان را نفي مي‌كند. در برابر، ميل بر مدار آزادي و برابري، از حقوق اجتماعي و سياسي زنان دفاع مي‌كند. در نتيجه، ديدگاه‌هاي كانت دربارۀ منزلت انساني زنان از سويي و حقوق اجتماعي و سياسي زنان از سوي ديگر متناقض، اما انديشه‌هاي ميل در اين زمينه سازگار است. با بهره‌گيري از روش هرمنوتيك (متن و زمينه) مي‌توان به ماهيت تفاوت آراي اين دو فيلسوف راه يافت. چراييِ اين اختلاف در زمينۀ جايگاه اجتماعي و سياسي زنان، به‌طور عمده به تأثيرپذيري آنان از تحولات تاريخي اروپا به‌ويژه در امور اقتصادي، اجتماعي و سياسي ارتباط مي‌يابد.

In connection with human dignity and rights of women, Kant and Mill retain a same viewpoint, i.e., they cognize that women own intrinsically human values. They also reject instrumental usage of women, but in relation to women’s social and political rights, their ways are separated: Kant considers women as man’s property and passive citizens. He denies the social and political rights of women. Conversely, Mill defends women’s social and political rights on the bases of liberty and equality. So, Kant’s standpoints on human dignity of women on the one hand, and their social and political rights on the other, suffer from contradiction, while Mill’s thoughts are consistence in this context. One can understand the essence of difference between these two philosopher’s notions by using hermeneutic method (text and context). The controversy on women’s rights mainly emerges from effects of historical developments particularly economic, social and political affairs, within Kant’s and Mill’s thoughts.