اثر آموزش مبتني بر مدل اعتقاد بهداشتي بر ميزان مشاركت زنان روستايي در انجام آزمايش پاپ اسمير

Effect of Health Belief Model Education on the Participation of Rural Women in Papsmear Test

مقدمه: سرطان دهانه رحم يكي از شايع‌ترين سرطان‌ها در زنان است و با وجود تست پاپ اسمير به عنوان برنامه غربالگري موثر، ميزان استفاده از آن پايين مي‌باشد، پژوهش حاضر با هدف تاثير آموزش بر مشاركت زنان در انجام آزمايش پاپ اسمير بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي مي‌پردازد. روش كار: اين مطالعه به روش نيمه تجربي با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتي در زنان روستايي شهرستان سروآباداز توابع استان كردستان در سال 1394 انجام شد.180 نفر به عنوان نمونه به روش صورت تصادفي ساده انتخاب و سپس به طور تصادفي ساده در دو گروه مورد مداخله (90 نفر) و كنترل (90) نفر قرار گرفتند. در آموزش گروه آزمون از روش سخنراني توام با پرسش و پاسخ، پخش فيلم و پمفلت استفاده گرديد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه‌اي شامل متغيرهاي دموگرافيك وسازه هاي مدل اعتقاد بهداشتي بود كه به صورت خود گزارشي تكميل شده است. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آماري من ويتني، كاي دو و روش‌هاي آماري توصيفي صورت گرفت 0/05 > P سطج معنا داري در نظر گرفته شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد در مقايسه ميانگين نمرات سازه‌هاي مدل در دو گروه آزمون و گروه كنترل در سازه‌هاي حساسيت درك شده 0/004 = P ، منافع درك شده 0/001 > P، موانع درك شده 0/002= P و خود كارآمدي درك شده 0/001= P ارتباط معني داري وجود دارد اما در مورد شدت درك شده 0/39= P ارتباط معني داري مشاهده نشد. 58 نفر (%64/5) از افرادي كه در گروه آزمون قرار داشتند آزمايش پاپ اسمير را انجام دادند، در كل ميزان انجام تست پاپ اسميردر گروه آزمون 2/5بار بيشترازگروه كنترل بود. نتيجه گيري: يافته‌ها حاكي از آن است كه آموزشهاي هدفمند و مبتني بر مدلهاي اموزشي در مشاركت زنان جهت انجام آزمايش پاپ اسمير تاثير گذاراست.

Introduction: Cervical cancer is one of the most prevalent cancers in females. Pap smear test is an effective screening program; however, it is not conducted very frequently. The purpose of this article was to present findings on the effect of health belief model education on womenʹs participation in Pap smear examination. Methods: The study included a convenience sample of asymptomatic females aged 20 years and older, who were living in Sarvabad. Overall, 180 subjects were selected and randomly divided to experimental (n = 90) and control (n = 90) groups. Data were collected using a demographic questionnaire and items of the Health Belief Model were self-reported. Data analysis included descriptive statistics for demographic variables, and Manwitny test and Chi-square determined the associations of other variables. Results: Our findings showed that the mean scores of the intervention group and the control group based on the Mann-Whitney test in perceived susceptibility, perceived benefits, perceived barriers and perceived self-efficacy had a significant relationship. However, the severity had no significant relationship.Furthermore, 64.5% of people in the intervention group had pap test. Rate of doing a Pap test in the intervention group was 2.5 times that of the control. Conclusions: Findings showed that targeted training and education models influence participation of women in the Pap smear test.