تاثير مداخله آموزشي بر استفاده از منابع كتابخانه‌اي در دانشجويان تازه وارد

Effect of Educational Intervention on Resource Usage in University Newcomers

اهداف: بررسي وضعيت استفاده از منابع در كتابخانه‌ها گوياي ضعف آشنايي و نقصان مهارت دانشجويان در بهره‌مندي از منابع است. طبق نتايج برخي تحقيقات، اجراي برنامه‌هاي آموزشي در اين زمينه، به‌طور موثري موجب بهبود توانايي آنان در استفاده از منابع مي‌شود. هدف اين مطالعه، بررسي اثر مداخله آموزشي بر استفاده از منابع كتابخانه‌اي در دانشجويان تازه‌وارد بود. ابزار و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي در ميان 200 نفر از دانشجويان رشته‌هاي پزشكي، مامايي و پرستاري دانشگاه علوم پزشكي بابل، ورودي سال 1392 در نيم‌سال اول سال تحصيلي 93-1392 به اجرا درآمد. دانشجويان براساس سابقه شركت در كارگاه آشنايي با كتابخانه در آغاز ورود به دانشگاه، به دو گروه مورد (136 نفر) و شاهد (64 نفر) تقسيم شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از فرمي محقق‌ساخته استفاده شد و تعداد امانت كتاب طي يك سال و همچنين تعداد روزهاي تاخير در استرداد كتاب به‌عنوان شاخصي براي بررسي عملكرد دانشجويان در نظر گرفته شد. داده‌ها به‌كمك نرم‌افزار SPSS 18 و با استفاده از آزمون‌هاي مجذور كاي و T مستقل مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: از 4865 مورد امانت كتاب، به‌طور متوسط 2/22±0/26 كتاب توسط دانشجويان آموزش‌ديده (گروه مورد) و 8/18±9/17 كتاب توسط دانشجويان گروه شاهد امانت گرفته شد (05/0p<). از نظر تاخير در استرداد كتاب‌ها نيز گروه مورد با ميانگين تاخير 7/171±2/151 روز در مقايسه با ميانگين 5/136±0/122 روز نسبت به گروه شاهد از تاخير بيشتري برخوردار بود (05/0p<). نتيجه‌گيري: اجراي دوره آموزشي آشنايي با كتابخانه در زمان ورود دانشجويان به دانشگاه، با اثرات مثبت و معني‌داري در استفاده از منابع علمي همراه است.

Aims: Investigating the situation of the utilization of the library sources indicates that the students are not familiar with the utilization of the sources and do not have enough skills in source searching. Based on the conducted studies, presenting training courses to make the students familiar with searching the library sources considerably enhance their abilities to utilize the sources. The aim of this study was to investigate the effects of academic intervention on the freshmen students’ utilization of the library sources. Instrument & Methods: In the cross-sectional study, Medical, Midwifery, and Nursing students (n=200) of Babol University of Medical Sciences enrolled in 2013 were studied at the 1st semester of 2013-14 academic year. Based on the former presence at the library familiarity workshops at the university entrance, the students were divided into two groups including “case group” (n=136) and “control group” (n=64). Data was collected, using a researcher-made form. In addition, book loan number during a year and number of the delayed days in returning the books were considered as indices to investigate the students’ performance. Data was analyzed in SPSS 18 software using Chi-square and Independent T tests. Findings: Of 4865 book loan cases, 26.0±22.2 and 17.9±18.8 books were averagely borrowed by the trained students (case group) and control group, respectively (p<0.05). Mean delayed time in “case group” (151.2±171.7 days) was more than the mean time in “control group” (122.0±136.5 days; p<0.05). Conclusion: Conducting library familiarity training courses at the university entrance for the students positively and significantly affects the utilization of the scientific sources.