تبيين روابط نقشه استراتژيك با رويكرد تركيبي تصميم‌گيري چند معياره فازي و برنامه‌ريزي آرماني

Explaining Relationships in Strategic Map Using Combined Approach of FMCDM and GP

نقشه‌‌هاي استراتژيك مسير خلق ارزش در سازمان‌‌ها را نشان مي‌دهند كه شامل اهداف استراتژيك سازمان مي‌‌باشند. اهداف استراتژيك زمينه تمركز منابع سازماني را بر مبناي كارت امتيازي متوازن فراهم مي‌آورند و از آنجا كه سازمان‌ها در تدوين نقشه استراتژيك خود با تعدادي از اين اهداف و روابط گوناگون ميان آنها رو به رو هستند، به‌كارگيري رويكردي اجرايي براي تبيين روابط ميان اهداف استراتژيك ضروري است. از اين رو مقاله حاضر درصدد ارائه يك روش تركيبي به منظور شناسايي روابط علت- معلولي ميان اهداف استراتژيك براي ترسيم نقشه استراتژيك مي‌‌باشد، به‌طوري كه با حداقل تعداد روابط، حداكثر اثرگذاري ميان اهداف استراتژيك در نقشه تبيين شود. در همين راستا با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي فازي اهميت روابط ممكن ميان اهداف تعيين و سپس با استفاده از برنامه‌ريزي آرماني، نقشه استراتژي با توجه به اهداف حداقل‌سازي تعداد اين روابط و حداكثرسازي مجموع اهميت روابط منتخب، ترسيم شد. نتايج حاصل از تحليل سلسله مراتبي نشان مي‌دهد اهداف «حمايت از توسعه پژوهش‌هاي تقاضا‌محور»، «تقويت همكاري بين دستگاهي» و «حمايت از توسعه علوم و فناوري استراتژيك» ‌رتيب مهم‌ترين اهداف سطوح مشتري، فرايندها و رشد و يادگيري بوده‌اند. در ادامه به كمك برنامه‌ريزي آرماني با تمركز بر حداكثر تحقق اهداف استراتژيك با توجه به وزن آنها، حداقل تعداد روابط (14 رابطه از 26 رابطه) براي ترسيم نقشه استراتژيك تعيين شد. رويكرد نظام‌مند ارائه شده در اين پژوهش مي‌تواند مبناي تدوين نقشه استراتژيك در سازمان‌ها قرار گيرد.

Strategy maps show value creation path in any organizations which includes strategic objectives of organization. Strategic objectives can provide a focus on organization’s resources based on balanced scorecard. While organizations developing their strategy map, facing with different objectives and relationships between them, it is necessary to use a practical approach to explain the relationship between strategic objectives. This paper aims to provide a hybrid approach for identifying causal relationships between strategic objectives for drawing a strategic map, So that with minimum number of relationships, the maximum impact among the strategic objectives is clarified in the map. In this regard, the importance of all possible relationships is determined by fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) and then strategic map was drawn by goal programming with considering to objectives of minimizing the number of relationships and maximizing total importance of the selected relationships. The FAHP results show “supporting demand-oriented researches”, “Strengthen inter-agency cooperation” and “Supporting strategic science and technology” objectives respectively have been the most important in the customer, processes and learning and growth levels of strategic map. Following by goal programming with focus on maximum reach of strategic objectives according to their weights, the minimum connections (14 relationships from 26 relationships) were selected to draw the strategic map. The systematic approach presented in this paper could be the basis of developing the strategic map for all organizations.