بررسي فقهي سود اوراق مشاركت دولتي در طرح‌هاي عام‌المنفعه

A Jurisprudential Study of Governmental Musharakah Sukuk Profit in Public Benefit Projects

سابقه ديرين كسري بودجه دولت در اقتصاد ايران و اثرات نامطلوب آن بر متغيرهاي كلان اقتصاد موجب شده است كه تامين اين كسري از مسير صحيح همواره يكي از مهمترين دغدغه‌هاي اقتصاد ايران به‌حساب آيد. با توجه به سهم مهم طرح‌هاي عام‌المنفعه در تابع مخارج دولت، استفاده از اوراق مشاركت دولتي براي تامين مالي اين دسته از طرح‌ها به عنوان يك راهكار جهت تامين كسري بودجه دولتي قابل تصور است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه استفاده از اين نوع اوراق در زمينه تامين مالي طرح‌هاي عام‌المنفعه داراي چالش‌هاي فقهي است. بررسي اين چالش‌ها چنين نتيجه مي‌دهد كه اگر تضمين سود علي‌الحساب اين اوراق با ماهيتي مشابه بيمه مسئوليت همراه بوده و توسط شخص ثالث و با منابعي غيردولتي (جهت منع شبهه اتحاد مالكيت) انجام پذيرد و نيز سود اوراق از ارزيابي ارزش حال طرح عام‌المنفعه محاسبه شده و توسط دولت قيمت‌گذاري و خريد انحصاري گردد چالش و مانعي از حيث ابعاد فقهي باقي نخواهد ماند. همچنين استفاده از عقد قرض و حواله مي‌تواند ساير چالش‌هاي مدنظر را پوشش دهد.

he long history of the government budget deficit and its Unpleasant externalities in Iranian economy create important Concerns about its solutions. According to the major share of Public Benefit Projects in the State budget, Governmental Musharakah sukuk issuance is a probable solution. The researches show the using of this kind of sukuk for public benefit projects financing has jurisprudential challenges. The results of this paper demonstrate if the provisional profit of this sukuk is guaranteed similar to liability insurance by third party and non - governmental financial resources and so the government pricing and buy it based on Present value, there are not jurisprudential challenges with it. Also it seems the using of Qarz and Havaleh contracts can decrease the others challenges