فرهنگ عامه ايراني در سفرنامه ابن بطوطه

فرهنگ عامه به شناخت عادات، رسوم، حكايت­ها، باورها، سرودها، مثل­ها و گفتار شفاهي مردم م ي­پردازد و امروزه در حوزه ­هاي مختلف علوم انساني، ازجمله جامعه ­شناسي و شاخه­ هاي آن، تاريخ، روان­شناسي، ادبيات، هنر و حتي اديان بررسي مي­ شود. ادبيات در مفهوم خاص و در شاخه­ هاي مختلف، سرشار از عناصر فولكلور است و توجه ويژه به آن در حوزه مطالعات ميان رشته اي، نگرشي نو است. سفرنامه نوعي گزارش است كه سفرنامه­نويس در آن اوضاع شهرها و سرزمين­هايي را كه بدان­جا سفر كرده است، از زاويه ديد خود و در نتيجه ارتباط مستقيم به تصوير مي كشد. سفرنامه­ ها دربردارنده اطلاعات مفيدي هستند كه از طريق آن مي­ توان به واقعيت هاي اجتماعي، سياسي و اقتصادي دوره­ هاي مختلف تاريخ ملت­ها پي برد. همچنين يكي از راه­هاي مهم شناخت ملت­ها و مقايسه آن­ها با يكديگر و بهترين روش براي شناخت پديده ­هاي گوناگون مرتبط با فرهنگ عمومي و ارتباطات اجتماعي است كه حتي منابع تاريخي درباره آن­ها سكوت كرده ­اند. اين مقاله به روش توصيفي- تحليلي و با بررسي سفرنامه ابن ­بطوطه عناصر فرهنگ عامه و فرهنگ عمومي و ارتباطات اجتماعي ايرانيان (ادبيات فولكلور ايران) را بررسي مي كند و به معرفي رفتارهاي مبتني بر فرهنگ عمومي از نگاه سفرنامه­ نويس مغربي- كه در دوره مغول به نقاط و شهرهاي مختلف ايران سفر كرده است مي­ پردازد. يافته ­هاي پژوهش نشان مي­ دهد كه عناصر فولكلور در سفرنامه ابن­ بطوطه در بخش ايران جايگاه خوبي دارد و نمود اين عناصر، بيشتر در زمينه عادات غذايي و وصف خوردني­هاست.