تحليل نشانه معناشناختي تحقق سره و ناسره در گفتمان ادبي: مطالعه موردي داستان عاميانه «سزاي نيكي بدي است»

در اين مقاله با بهره گيري از رويكرد نشانه- معناشناسي كه گفتمان را فرآيندي جهت مند در راستاي ايجاد سازه هاي معنايي و تاثير بر نظام تعاملي كنش گران مي داند و با تكيه بر نظريات هايدگر، آستين، بودواَن، گرمس و تاراستي به مطالعه و تحليل سره و ناسره در گفتمان مي پردازيم. دراين راستا، جهت تبيين رابطه زبان با سره و يا ناسره بودن آن به بررسي يكي از روايت هاي عاميانه فارسي به نام «سزاي نيكي بدي است»، مي پردازيم تا نشان دهيم چگونه روايت عاميانه مي تواند فرآيند بروز و تجلي سره يا ناسره را جابجا نموده و جريان توليد معنا را دستخوش تغيير نمايد. منظور از سره در اين پژوهش گفته اي است كه از لحاظ زبانشناختي و معنا شناختي و با توجه به بافت و موقعيت گفتمان و نگاه هستي شناسانه گفته پرداز مناسب ترين گزينه است و گفتمان را در جهت صحيح پيش مي برد. و منظور از ناسره هر آن چيزي است كه جريان صحيح توليد و دريافت معنا را دچار تاخير يا آسيب جدي كند. هدف پژوهش پيش رو كشف شرايط تحقق سره و ناسره در زبان از طريق مطالعه پيكره يك داستان عاميانه و چگونگي شكل گيري و تغيير آن در گفتمان است. پرسش اصلي مقاله حاضر اين است كه چه عواملي سبب شكل گيري سره و ناسره در زبان مي شود و در طول روايت عاميانه مورد نظر چگونه سره و ناسره سبب استحكام نظام گفتماني و يا اختلال و تغيير در روند روايي تحقق معنا مي گردند.