از واقعيت تا رواقعيت:نقش رسانه هاي غربي در بازنمايي بيداري اسلامي در خاورميانه

From Real to Surreal: The Role of Western Media in Representation of the Islamic Awakening in the Middle East

انقلاب‌هاي مردمي در خاورميانه و شمال آفريقا، انقلاب‌هايي فراگير و مسالمت‌آميز و نتيجه سركوب طولاني مدت مردم كشورهاي اين منطقه و جريانات سياسي و به‌ويژه جنبش‌ها و نهضت‌هاي اسلامي هستند. در اين انقلاب‌ها، حضور گسترده مردم و جوانان به‌ عنوان پيشگامان انقلاب و تأكيد آنان بر هويت اصيل اسلامي انقلاب‌هايشان، نشان مي‌دهد كه اين انقلاب‌ها براي برقراري دولت‌هايي مردمي و آزاد از ايدئولوژي‌ها يا مرام‌هاي ناسيوناليستي عربي، روشنفكري غربي و يا افراط‌گرايي سلفي شكل گرفته‌اند و در عميق‌ترين لايه‌هاي خواست مردمي، نوعي بيداري اسلامي وجود دارد. با اين وجود، عملكرد رسانه‌هاي غربي و عربي در انعكاس بيداري اسلامي در منطقه نشان مي‌دهد كه پوشش خبري آنان از واقعيات منطقه با آنچه در صحنه عمل به وقوع پيوسته متفاوت بوده و اين رسانه‌ها با نگاهي متفاوت از واقعيات موجود و با استفاده از فنون و راهكنش‌هاي رسانه‌اي، به بازنمايي واقعيت، تحريف ماهيت آن و خلق واقعيت مجازي و فضاي تصوير مانندي از تحولات منطقه در چارچوب گفتمان غربي پرداخته و تلاش كرده‌اند تا ابرواقعيتي بسيار واقعي‌تر از واقعيت موجود را شكل دهند. براين اساس، در مقاله حاضر، نگارنده با بررسي ماهيت و ريشه‌هاي انقلاب‌هاي مردمي در منطقه، چگونگي بازنمايي اين انقلاب‌ها توسط رسانه‌هاي غربي و راهكنش‌ها و فنون آنان در اين زمينه را مورد بررسي قرار داده است.

The popular revolutions in the Middle East and North Africa are in fact peaceful and comprehensive revolutions and a result of long repression of the people and Islamic movements by the oppressive regimes. The vast presence of people and youth as the frontrunners of these revolutions, and their emphasis in the Islamic identity of the revolutions shows that these revolutions happened in order to establish popular governments free from Arab Nationalism and pan Arabism, also far from western secularism or Salafid radicalism. In the deepest layers of the people's demands there exists an Islamic awakening. However the way that the media reflected and covered these events was very much different from the reality on the ground. Using different techniques and tactics the western media tried to distort the reality and draw a surreal image different from the reality itself. This article is an attempt to investigate the true nature and roots of these popular revolutions and then to analyze the tactics and techniques by which western media tried to represent and reflect it