جايگاه و تحليل درون مايه سيتك ها در ترانه هاي سيستان

«سيتك» (Seytak) نام ديگر دوبيتي در گويش سيستاني است كه زباني ساده و روان دارد و براي هر فارسي زباني قابل فهم است. اين نوع شعر به ميزان گسترده اي از ديگر انواع ترانه ها در بين مردم سيستان رايج است. موضوع اغلب اين دوبيتي ها عشق و زندگي است؛ شادي ها، غم ها، دلبستگي ها، گله مندي از مشكلات زندگي، ناله از بي وفايي، بدعهدي زمانه و مردم، انتظار، كار و باورهاي اعتقادي همه و همه در آن ها نهفته است. مقاله حاضر ضمن بررسي موضوعي انواع ترانه هاي سيستان، برآن است تا به تحليل محتوايي سيتك ها بپردازد تا انديشه مركزي و فكر اصلي هنرمند را در آن واكاوي كند و از اين طريق به شناخت بهتر تاريخ و فرهنگ مردم سيستان و درك انديشه ها، اعتقادات، احساسات و آداب و رسوم زندگي آنان دست يابد. درون مايه اين دوبيتي ها در چهار عنوان كلي اعتقادي، عاشقانه، فعاليت هاي شغلي و مفاهيم اجتماعي دسته بندي شده و مفاهيم جزئي تر زيرمجموعه آنها قرارگرفته است. مفاهيم عاشقانه با 54 %، محتواي اجتماعي با 22/4 %، مفاهيم اعتقادي با 15 %و فعاليت هاي شغلي با 8/57 % به ترتيب از مهمترين مفاهيمي بوده كه در محتواي دوبيتي ها مشاهده مي شود. بسامد بالاي مفاهيم عاشقانه حاكي از اين است كه عشق در سيتك هاي سيستان حضوري زنده و ماندگار دارد.