جنسيت و انقلاب : نگاهي متفاوت به مشاركت زنان در انقلاب اسلامي ايران

مشاركت گسترده زنان محجبه در انقلاب اسلامي ايران، ناظران خارجي را بر انگيخت كه آن را انقلاب چادرها بنامند. چرايي و چگونگي اين مشاركت، از جمله عرصه هاي مغفول در ميان علايق نظري مطالعات انقلاب اسلامي به شمار مي رود. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از امكانات مفهومي روش تحليل گفتمان اين مساله را بكاود. بنابراين سه گفتمان سنتي، مدرنيزاسيون و انقلاب اسلامي، در دو سطح تعاملات درون گفتماني و بيرون گفتماني مورد مطالعه قرار مي گيرند. فرضيه اصلي اين مقاله اين است كه در سطح درون گفتماني، گسستگي در مفصل بندي دو گفتمان سنتي و مدرنيزاسيون و اتخاذ استراتژيهاي طرد و حذف در قبال ديگري، و در سطح بيرون گفتماني زمينه ناتواني آنها در حفظ مخاطبان سابق و جذب مخاطبان جديد در سالهاي قبل از انقلاب فراهم گرديد. از سوي ديگر ماهيت سنتزي مفصل بندي گفتمان انقلاب اسلامي در سطح درون گفتماني و اتخاذ استراتژي برخورد نقادانه و ايجابي با ديگري مبتني بر اقتضائات فرهنگي، اجتماعي و سياسي جامعه، معنا و هويت سياسي و اجتماعي جديدي براي زن ايراني رقم زد. اين بازتعريف زن به نوبه خود توانست تعداد زيادي از زنان را وارد عرصه مبارزه عليه حكومت وقت نمايد كه نمادي سنتي يعني حجاب را به عنوان سمبل مبارزه برگزيده بودند.