تحليل جغرافيايي الگوها و روش‌هاي حل و فصل دعاوي در روستاهاي منطقه سيستان

Geographical Analysis of conflict resolution (Patterns and Methods in Rural Areas of Sistan)

زمينه و هدف: بررسي‌ها نشان مي‌دهد در جوامع مختلف همواره الگوها و روش‌هاي متفاوتي جهت حل و فصل دعاوي بين مردم مرسوم بوده است. مثلاً در جوامع اوليه كه نظام قبيله اي حاكم بود، حل و فصل دعاوي و اختلافات توسط بزرگان و ريش سفيدان قبيله انجام مي‌شد. در اين شكل، عامه مردم با اعتماد و اطمينان در مقام صلح جويي و مسالمت، دعاوي خود را براي داوري نزد آنان مي بردند كه اين رويه خود باعث انسجام و همبستگي جامعه نيز مي‌شده است و جامعه را از بروز اختلافات حفظ مي كرد. بر اين اساس، مقاله حاضر درصدد است با رويكرد تحليل جغرافيايي، الگوها و روش‌هاي حل و فصل دعاوي در روستاهاي منطقه سيستان را مورد مطالعه قرار دهد. روش شناسي: روش تحقيق حاضر از نوع توصيفي – تحليلي است . در اين تحقيق به منظور گردآوري داده ها و اطلاعات از روش كتابخانه اي، اسنادي و ميداني استفاده شده است. به منظور تجزيه و تحليل داده ها و اطلاعات از تحليل ها و نرم افزار هاي آماري و نيز سيستم اطلاعات جغرافيايي استفاده شده است. يافته‌ها: يافته‌هاي تحقيق حكايت از آن دارد كه اولاً از ديدگاه روستاييان روش‌هاي حل و فصل دعاوي برون دادگاهي كارآمدتر از روش‌هاي درون دادگاهي است و نيز هر چه فاصله روستا از شهر كمتر باشد ميزان مراجعه مردم به دادگاه و شوراهاي حل اختلاف در شهرها بيشتر است. نتيجه‌گيري: در واقع ساكنين سكونتگاهاي روستايي كه در فاصله بالاتر از 25 كيلومتري از شهرها قرار دارند، با توجه به بعد مسافت، تمايل به روش برون دادگاهي بيشتري دارند. با توجه به نتايج تحقيق ضرروري است در قالب يك طرح و برنامه ريزي مشخص در راستاي اعتماد سازي، تمايل و گرايش بيشتر روستاييان به روش برون دادگاهي گام هاي اساسي برداشته شود.