مفاهيم و بنيان‌هاي نظري رعايت حق سكوت و دسترسي به وكيل در فرآيند بازجويي ضابطان دادگستري

Theoretical Concepts and Foundations on the observance of the Right to Silence and Access to Lawyers in the Interrogation Process by the judiciary Officers

زمينه و هدف: بازجويي متهمان، مركز ثقل تحقيقات مقدماتي محسوب مي‌شود و با عنايت به لزوم حمايت از اصل برائت و حفظ كرامت انساني در فرآيند دادرسي عادلانه خطوط اصلي حقوق دفاعي اشخاص (از جمله حق سكوت و دسترسي به وكيل) در اثناي بازجويي وفق اسناد بين المللي حقوق بشر (اعم از جهاني و منطقه‌اي) در اين مرحله تعيين گرديده است . از اين رو، شناخت اين دسته از اصول سازنده و راهبردي حاكم بر فرايند دادرسي عادلانه، چه از منظر ويژگي‌هاي خاص يا مشترك اين اصول و چه از منظر بازشناسي مباني حاكم بر آن‌ها، نقطه شروع ترسيم رابطه بين اين اصول با تدابير بازجويي و به دنبال آن، شناسايي و تعيين ضمانت اجراهاي مختلف و تضمين‌گر حسن جريان اين اصول در فرايند بازجويي ضابطان دادگستري مي‌باشد كه در اين مقاله به آنها پرداخته مي‌شود. روش‌شناسي: با توجه به اهداف تحقيق، ماهيت آن كاربردي بوده و روش اجراي اين مطالعه توصيفي- تحليلي و كاربردي و از نظر شيوه اجرا، كتابخانه‌اي با استفاده از ابزار فيش‌برداري مي‌باشد. جامعه آماري اين تحقيق شامل كليه اسناد، قوانين و مستندات در حوزه تحقيق مي‌باشد. نتايج و يافته‌ها: نتايج نشان داد بنيان‌هاي نظري رعايت حق سكوت و دسترسي به وكيل در فرآيند بازجويي ضابطان دادگستري پنج نوع؛ 1- رعايت شان و كرامت انساني 2- فرض بي گناهي 3- تضمين حق دفاع متهم 4- اصل تساوي سلاح‌ها 5- منزلت مناسب در اسناد بين المللي و حقوق داخلي مي‌باشند. كه هر يك از اين عوامل به تفصيل بازشناسي شدند، تا به عنوان ابزار تفسير صحيح قانون در جهت پاسداري از اصول اساسي دادرسي، همچنين معيار و مبنايي مهم براي سنجش و ارزيابي اعتبار تصميمات ضابطان دادگستري از جهت تطابق با اصول بنيادين مذكور باشند.

Background and Objectives: Interrogation of the defendants is the center of gravity of preliminary research. Considering the necessity of supporting the principle of innocence and preserving human dignity in the process of fair trial, the main lines of the rights of defense for individuals (including the right to remain silent and access to a lawyer) during the interrogation (both global and regional) have been identified at this stage as per international human rights documents. Hence, the recognition of these constructive and strategic principles governing the fair trial, either from the point of view of the specific or common features of these principles or from the point of view of recognizing the bases governing them, is the starting point for drawing the relationship between these principles and the interrogation process followed by the identification and determination of various sanctions which ensures the good flow of these principles in the process of interrogating by the judiciary officers, which is discussed in this article. Methodology: According to the research objectives, its nature is applied and the method of this study is descriptive-analytical and applied, and in terms of its implementation, it is library by using a note-talking tool. The statistical population of this research includes all documents, rules and documents in the field of researchResults and results: The results showed that the theoretical foundations of observing the right of silence and access to a lawyer in the process of interrogating the judiciary include five types; 1- Respect for human dignity; 2- Assumption of innocence; 3- Ensuring the defendant's right to defense; 4- The principle of equalization of weapons; 5- Appropriate status for international documents and domestic law. Each of which was fully recognized, as an instrument for the correct interpretation of the law in order to safeguard the basic principles of the proceedings, in order to be an essential yardstick for assessing and evaluating the validity of decisions of the judiciary for the compliance with the fundamental principles.