سياست‌گذاري امنيتي و الگوي مديريت بحران در سوريه

سياست‌گذاري امنيتي در زمره موضوعات راهبردي جديد در فرآيند امنيت‌سازي مي‌باشد. بحران در سوريه به‌عنوان نمادي تراژدي قدرت و خشونت تلقي مي‌شود. درك واقعيت‌هاي سوريه بدون توجه به مدل‌هاي سياست‌گذاري امنيتي امكان‌پذير نمي‌باشد. در اين مقاله تلاش مي‌شود تا الگوي سياست‌گذاري امنيتي در بحران سوريه مورد بررسي قرار گيرد. سه مؤلفة بنيادين در تبيين اين مقاله مورد توجه قرار مي‌گيرد. اولين مؤلفه ساختار دولت اقتدارگرا در سوريه مي‌باشد. اين دولت در دوران‌هاي گذشته به‌ويژه در سال 1982 از الگوي مشت آهنين براي تحقق اهداف سياسي و راهبردي خود در حما استفاده كرده است. كاربرد قدرت، اگرچه منجر به پيروزي دولت و نظام سياسي گردد، آثار خود را در افكار عمومي گروه‌هاي اجتماعي به‌جا خواهد گذاشت. دومين مؤلفه سازوكارهاي كنش نخبگان سياسي است. نخبگان و زمامداران حكومت بشاراسد عموماً ترجيح مي‌دهند كه موقعيت سياسي و امتيازات ويژة خود را حفظ نمايند. چنين شاخص‌هايي منجر به افزايش انگيزة سركوب گروه‌هاي اجتماعي مي‌داند. سومين مؤلفه مربوط به تحول مؤلفه‌هاي گفتماني در سوريه مي‌باشد. گفتمان انتقادي اخوان‌المسلمين تحت تأثير فضاي منطقه‌اي و بين‌المللي به گفتمان مقاومت با راهبرد جنگ مسلحانه در برابر دولت گرديده است. اين سه مؤلفه عناصر تداوم تضادهاي امنيتي و گسترش خشونت در سوريه است. در تنظيم مقاله از الگوي سياست‌گذاري امنيتي رهيافت انتقادي استفاده شده كه بيانگر آن است كه نيروهاي اجتماعي و گروه‌هاي گريز از مركز نقش مؤثري در تحولات امنيتي خاورميانه ازجمله سوريه ايفا مي‌نمايند. در شرايط ابهام امنيتي، نقش مستقيم قدرت‌هاي بزرگ به‌گونه‌اي تدريجي كاهش يافته اما آنان درصدد برمي‌آيند تا از سازوكارهاي كنش غيرمستقيم و نيروهاي جنگ نيابتي استفاده نمايند. به همين دليل است كه مديريت بحران سوريه نيازمند پيوند بازيگران بين‌المللي، منطقه‌اي، ملي و فرا ملي مي‌باشد.