اثر محيط هاي مختلف كشت بر برخي صفات مورفوفيزيولوژيك به ليمو در شرايط كشت درون شيشه اي

Effects of different medium on morphophysiological traits of Lippia citriodora H.B.K. during in vitro culture condition

مقدمه و هدف: به­ ليمو با نام علمي Lippia citriodora H.B.K سال­ هاست به عنوان يك گياه دارويي و معطر كشت شده و مورد مصرف قرار مي‌گيرد. تكثير جنسي به ­ليمو به علت عدم جوانه ­زني بذر معمول نيست و تكثير آن غيرجنسي انجام مي­شود. انتخاب محيط كشت مناسب يكي از ضرورت­هاي موفقيت در كشت بافت است. روش تحقيق: به منظور ارزيابي اثرات 10 محيط كشت مورد استفاده در تحقيقات كشت بافت (1- MS حاوي BAP (3 mgL-1) + IBA (0.1 mgL-1) + زغال فعال (1 gL-1)، 2- MS حاوي BAP (1 mgL-1) +IBA (0.5 mgL-1) + زغال فعال (1 gL-1)، 3- 1/2MS، 4- MS حاوي BAP (5 mgL-1)، 5- MS حاوي BAP (1 mgL-1)، 6- MS حاوي زغال فعال (1 gL-1)، 7- MS حاوي BAP (1 mgL-1) + زغال فعال (1 gL-1)، 8- MS حاوي BAP (1 mgL-1) + نيترات نقره (5 mgL-1)، 9- MS حاوي نيترات نقره (5 mgL-1) و 10- شاهد (MS)) بر صفات مورفوفيزيولوژيك به‌ليمو، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار و سه ريزنمونه در هر تكرار انجام شد. نتايج و بحث: نتايج اثرات مثبت BAP (5 mgL-1) و تا حدودي زغال­فعال را بر بسياري از شاخص­هاي رشد نشان داد ولي برخلاف انتظار، نيترات­ نقره تاثيري روي كاهش پيري و نكروز برگ نشان نداد. توصيه كاربردي/ صنعتي: با توجه به يافته ­ها مي­توان محيط كشت چهارم (MS حاوي BAP (5 mgL-1)) را با داشتن بالاترين ميزان از شاخص­هاي وزن تر شاخ ساره، تعداد برگ، تعداد ميانگره، تعداد شاخه، وزن تر ريشه، قطر كالوس و وزن خشك ريشه به عنوان محيط مناسب كشت بافت در شرايط آزمايشي اشاره شده انتخاب و معرفي نمود.

Background & Aim: Lemon verbena (Lippia citriodora H.B.K.) is a richly scented herb and has a long history as a sacred and medicinal plant. selec‎t an appropriate medium in tissue culture is a necessity for success Experimental: To evaluate the effect of 10 medium of previous researches for Lippia micropropagation (1- MS medium supplemented with BAP (3 mgL-1) + IBA (0.1 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 2- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + IBA (0.5 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 3- 1/2MS 4- MS medium supplemented with BAP (5 mgL-1) 5- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) 6- MS medium supplemented with activated charcoal (1 gL-1) 7- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 8- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + AgNO3 (5 mgL-1) 9- MS medium supplemented with AgNO3 (5 mgL-1) 10- MS (control)), an experiment was conducted as a Completely Randomized Design (CRD) with three replicates and three explants per replication. Results & Discussion: The results showed positive effects for BAP (5 mgL-1) and somewhat active charcoal, but contrary to predictions, AgNO3 had no effect on reducing senescence and leaf necrosis. Recommended applications/industries: Therefore, Based on the finding, the four medium (MS medium supplemented with BAP (5 mgL-1)) with the highest rates of shoot fresh weight, leaf number, internodes number, shoot number, root fresh weight, callus diameter and root dry weight can be introduced as a suitable medium of tissue culture in this experimental conditions.