بررسي آلودگي ميكروبي شير پاستوريزه و فراورده هاي آن در شهر زاهدان

Microbial Contamination in Pasteurized Milk and Dairy Products in Zahedan, Iran

سابقه و هدف: شير نقش اساسي در سلامتي انسان دارد و مصرف مناسب آن يكي از شاخص هاي توسعه فرهنگ تغذيه اي مي باشد. اين مطالعه با هدف بررسي ميزان آلودگي شير و فراورده هاي لبني پاستوريزه مصرفي به انواع ميكروب هاي بيماري زا در شهر زاهدان طراحي شده است. مواد و روش ها: در يك مطالعه توصيفي- تحليلي، مقطعي 551 نمونه شامل 244 نمونه شير پاستوريزه، 165 نمونه ماست و 142 نمونه دوغ پاستوريزه از واحدهاي توليدي شير و فراورده هاي لبني شهر زاهدان به شكل تصادفي در يك دوره 10 ماهه انتخاب و جهت آزمايشات ميكروبي به روش استاندارد ملي به كاربرده شد. يافته ها: نتايج نشان داد از نمونه هاي شيرپاستوريزه به ترتيب 86/9 درصد قابل مصرف و 1/13 درصد آن ها غير قابل مصرف بودند. هم چنين از نمونه هاي ماست و دوغ پاستوريزه به ترتيب 81/8 و 1/95 درصد قابل مصرف و 18/2 و 4/9 درصد غيرقابل مصرف بود. بيشترين آلودگي ميكروبي در مربوط به استافيلوكوكوس ارئوس (45/5 درصد بود. بيش ترين و كم ترين درصد نمونه هاي غير قابل مصرف شير پاستوريزه به ترتيب در فصول تابستان (23 درصد) و بهار (13/3 درصد) مشاهده شد. استنتاج: عمده محصولات لبني مورد مطالعه داراي كيفيت مطلوب بودند ولي مشكل آلودگي در ارتباط با عوامل مستعد كننده آلودگي ميكروبي هنوز درمنطقه وجود دارد.

Background and purpose: Milk has an essential role in human health and its proper consumption is one of the indices of healthy nutritional style. This study was designed to assess the contamination of pasteurized milk and dairy products by different pathogenic microbes in Zahedan, Iran. Materials and methods: In an analytical cross-sectional study, 551 samples including 244 pasteurized milk, 165 pasteurized yogurts, and 142 pasteurized yogurt drinks were randomly obtained during 10 months. They were tested using national standard method. Results: According to the results, 86.9% and 13.1% of pasteurized milk were found to be acceptable and unacceptable for human consumption, respectively. In this study 81.8% and 95.1% of yogurts and yogurt drinks were acceptable and 18.2% and 4.9% were unacceptable for human consumption, respectively. The main microbial contamination was associated with S. aureus (45.4%). The majority of milk samples unacceptable for human use were observed in summer (23%) and spring (13.3%). Conclusion: The quality of most of the pasteurized dairy products was found to be good, however, there are still problems in the region with factors predisposing to microbial contamination