بررسي اثر نور خورشيد، مدت زمان نگهداري و دماي محيط بر آزاد سازي فلزات سنگين از ظروف پلي اتيلن به آب هاي بطري شده

Effect of Sunlight Exposure and Storage Duration and Temperature on Release of Heavy Metals from Polyethylene Terephthalate Drinking Water Bottles

سابقه و هدف: آب بطري شده به طور گسترده اي در بطري هاي پلي اتيلن تري فتالات PolyethyleneTerphthalate (PET) با درپوش پلاستيكي بسته بندي و توزيع مي شود. مواد پلاستيكي موجود در اين بطري ها و نيز ساير مواد افزودني مانند فلزات سنگين، مي توانند در طول فرآيند توليد و يا ذخيره سازي در شرايط محيطي مختلف، از بطري به درون آب نشت كنند. در اين مطالعه اثر نور خورشيد و درجه حرارت محيط بر آزادسازي فلزات سنگين از ظروف PET به درون آب هاي بطري شده مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش ها: تغيير مقادير سرب و نيكل و كادميوم و آنتيموان آب هاي بطري شده در شرايط مختلف شامل: اتاق با دماي C°2±27، در معرض تابش نورخورشيد در محيط با دماي C°3±45 با پوشش فويل و بدون پوشش فويل، و نيز شرايط دمايي C°45، C°60 و C°75، در بازه هاي زماني تعيين شده از 5 تا50 روز در 6 مارك آب بطري شده 0/5 ليتري از 5 استان در سال 1394 در ايران، به روش ICP-AES اندازه گيري و آناليز نتايج با نرم افزار Minitab انجام شد. يافته ها: غلظت فلزات سرب و نيكل و كادميوم آب هاي بطري شده در شرايط دمايي و در زمان هاي مختلف و تحت تابش مستقيم نور خورشيد داراي تغييرات قابل توجه و معني داري نبود وليكن غلظت آنتيموان با افزايش زمان نگهداري در تمام شرايط افزايش يافت و در برخي موارد نيز از حداكثر مجاز (5 ميكروگرم درليتر) فراتر رفت. استنتاج: قرارگرفتن در معرض تابش مستقيم نورخورشيد، افزايش دماي محيط و مدت زمان نگهداري، موجب افزايش غلظت آنتيموان در آب هاي بطري شده مي گردد.

Background and purpose: Bottled water is widely packaged and distributed in PolyethyleneTerphthalate (PET) bottles with plastic caps. Plastic materials in bottles, and other additives such as heavy metals, can leak into water during manufacturing or storage process in different ambient conditions. The main objective of this study was to investigate the effect of sunlight and environmental temperature on the release of heavy metals from PET bottles into water. Materials and methods: The study was conducted in six brands of bottled water (0.5 L) in five provinces of Iran, 2015. The levels of Pb, Ni, Cd and Sb were determined in bottled waters in different conditions including room-temperature of 27±2°C, sun exposure to 45±3°C, and with/without foil coating. Different temperatures (45°C, 60°C and 75°C) were also used in specified time ranges from 5 to 50 days. Measurement was done by ICP- AES and data was analyzed in Minitab. Results: Concentrations of Pb, Ni and Cd in bottled water did not show any significant changes in direct sunlight exposure and ambient temperature but Sb concentration was found to be higher in all samples when storage duration increased. In some samples, it even exceeded the maximum allowed value (5 ppb). Conclusion: Direct radiation exposure to sunlight, increasing the ambient temperature and storage duration, lead to increase in concentration of antimony in bottled water.