گفتمان سياسي شيعي؛ جهاني‌شدن و بازتوليد سلفي‌گري معاصر

حكومت‌هاي اقتدارگرا و متكي به قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در خاورميانه، با ايجاد محروميت در زندگي شهروندان خود، زمينه واگرايي‌هاي ايدئولوژيك و سياسي را به دليل مطالبات دموكراتيك ميان آنان فراهم كرده‌اند. چالش ميان دو گفتمان سياسي شيعي و تسنن راديكال، از اين زاويه قابل تحليل است. اين واگرايي به‌وسيله سرويس‌هاي اطلاعاتي برخي كشورها، با هدف تضعيف سيادت سياسي جهان اسلام، در حال توسعه است. جنبش‌هاي اسلامي، در نقاط مختلف خاورميانه با رويكرد دموكراتيك براي برون‌رفت از اين بحران اجتماعي، در صدد كسب جايگاه واقعي خود هستند. پژوهش حاضر، به اين سؤال پاسخ مي‌دهد كه گفتمان سياسي شيعي و جهاني‌شدن با رويكرد دموكراتيك، در بازتوليد سلفي‌گري معاصر چه تأثيري داشته است؟ گمانه‌زني اين مقاله برآن است كه روند تكامل در چارچوب نظري و ساختار عملي گفتمان سياسي شيعه و پيوند آن با گفتمان جهاني، موجب رقابت گفتمان تسنن راديكال با آن شده و روند ضددموكراتيك تسنن راديكال، بحران در جهان اسلام را افزايش داده و خشونت در منطقه و جهان را تشديد كرده است. دست‌يابي به هم‌گرايي دموكراتيك به عنوان يك راه‌كار براي گفتمان‌هاي يادشده مي‌تواند در برون‌رفت از بحران سودمند باشد. داده‌هاي منابع اصلي از طريق مطالعات تاريخي به شيوه ميان‌رشته‌اي، دست‌يابي به تقريب گفتمان‌ها را ميسر خواهد كرد. گسترش صلح و هم‌زيستي جهاني و توسعه هم‌گرايي دموكراتيك اسلامي، در عرصه نظري و عملي، در جهت تأمين منافع جريان‌هاي درگير، دستاورد اين مقاله خواهد بود.