پديد آورندگان :
مطهري‌نژاد، مجيد پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي , همايون، محمدهادي دانشگاه امام صادق(ع) , خزايي، سعيد دانشگاه امام حسين(ع)
كليدواژه :
نهادگرايي , تحول‌گرايي , آينده‌پژوهي فرهنگي- تمدني , آينده‌پژوهي حق‌مدار
چكيده فارسي :
مطالعه ابعادي انقلاب اسلامي و چشم‌انداز تمدن‌سازانه آن، ما را به‌سمت پارادايم متفاوتي از آينده‌پژوهي انقلاب اسلامي رهنمون مي‌كند. درحالي‌كه نهادگرايان، مبتني بر هستي‌شناسي اجتماعي، برپايي انقلاب اسلامي را به‌عنوان يك انقلاب مقطعي و نسلي، در تغيير نهاد قدرت تعبير مي‌كنند و چشم‌انداز تمدني آن را در پيوستاري از مدرنيته ناقص تا مدرنيته بومي و مدرنيتۀ اسلامي تعريف مي‌كنند، تعالي‌گرايان، گسترۀ تحولي انقلاب اسلامي را در سه بعد زماني، مكاني و معنايي مبتني بر هستي‌شناسي الهي انقلاب تعريف مي‌كنند. از حيث ويژه‌داشت‌هاي معنايي و محتوايي در بعد ارتفاعي انقلاب اسلامي، بر نگرشي دوساحتي در پيوند آسمان و زمين تأكيد مي‌نمايند. از حيث دامنۀ زماني انقلاب اسلامي، آن را برآمده از مسير تكاملي جريان حق و منطبق بر آن تا برپايي امر ظهور تعريف مي‌كنند و از حيث كرانه‌مندي و وسعت مكاني، گستره آن را فراتر از مرزهاي ملي، به‌منظور مقابله و مواجهه با استكبار جهاني و نجات مستضعفان عالم تصوير مي‌كنند. در انگارۀ مدرنيتۀ اسلامي، آينده‌پژوهي فرهنگي-تمدني نظام جمهوري اسلامي، منطبق بر كليات آينده‌پژوهي موجود در پارادايم تجدد و مبتني بر نظريه‌هاي جهاني‌شدن و البته با سويههاي انتقادي و تنزيهي سامان مي‌پذيرد؛ اما در انگارۀ تمدني انقلاب اسلامي، همسو با نگرش تحول‌گرايان، آينده‌پژوهي انقلاب اسلامي در پارادايم حق‌مدار و مبتني بر انديشۀ آرماني مهدويت تعريف مي‌شود. در اين جنس از آينده‌پژوهي، با تأكيد بر جايگاه خاستگاهي نظام حق در عالم و با گذار از نگرش‌هاي انسان‌بنياد در آينده‌پژوهي تجدد مدار، با محوريت بخشي به ساحت الهي عالم در جايگاهي ولايي، كنش دين‌مدارانه جوامع انساني را در رهيافتي تبييني- تدبري مورد تأكيد قرار مي‌دهد.
چكيده لاتين :
The study of different dimensions of the Islamic revolution and its civilization-making perspective, leads us to a different paradigm of its futurology. While institutionalists, who have based their argument on social ontology, define the establishment of the Islamic revolution as a time-restricted event leading to the transformation of power, and speak about its civilization perspective within a continuum of defective to local and Islamic modernity, evolutionists do this under three dimensions: chronological, extensive and semantic based on the divine ontology of the revolution. In regard to the semantic and content characteristics of the revolution, they focus on a two-dimensional view about heaven and earth connection. From the point of view of the chronological extent of the revolution, they define it as rooted in and consistent with the evolutionary trend of the Truth till the advent of the Savior, and as for its extensiveness, they picture it to exceed national boundaries, with the aim of confronting the World Arrogance and emancipating the Deprived. In view of the Islamic modernity, the cultural- civilizational futurology of the Islamic Republic of Iran, is shaped in accordance with the present generalities of the existing modernity paradigm and based on globalization theories with, of course, its own critical inclinations. But in the civilization image of the Islamic revolution, in line with evolutionists' view, the futurology is defined according to the truth-oriented paradigm and the ideals of Mahdaviat. Here, it emphasizes the status of truth in the world, and by crossing humanistic views of modernistic futurology, it centers upon the religious-oriented action of humanity with an explanatory- judicious approach.
