مدل سياست‌ فرهنگي در حكومت علوي؛ در جستجوي مدلي براي سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي

Cultural Policy Model in Allavi Government; in Search of a Model for Policy Making and Planning

در اين مقاله تلاش شده است تا بر مبناي الگوي خط‌مشي‌گذاري، به برنامه‌ريزي حكومت علوي در حوزة فرهنگ پرداخته شود. در اين راستا، با روش كتابخانه‌اي و سندپژوهي، منابع اوليه و ثانويه، مورد بررسي قرار گرفته و مؤلفه‌هاي سياستي دولت علوي استخراج شده است. دوران حكومت علوي به‌عنوان يك معصوم، زمان تثبيت نظام اسلامي است و ديگر نياز به بحث در ابتدائيات دين اسلام در اين دوره نيست. اين خصوصيت شباهت بيشتري به موقعيت جمهوري اسلامي ايران در زمان معاصر دارد، بنابراين ضرورت و هدف اين مقاله آن است كه به دليل مبنا بودن دين در برنامه‌ريزي‌ها و شباهت موقعيت دو دولت، در مدل‌سازي سياست‌گذاري فرهنگي از دولت علوي براي جمهوري اسلامي مي‌توان چه استفاده‌اي نمود؟ با توجه به آنكه مسئله محوري، آغاز و مبناي كار در سياست‌گذاري است، با صورت‌بندي تاريخي مشكلات دوران حكومت علوي، سه مسئله خاص‌گرايي، قشري‌گرايي و ظاهربيني، رفاه‌طلبي و دنيازدگي احصا گرديد. ازآنجا‌كه هركدام از سه مشكل مذكور به حوزه‌هاي كلان سياست (خاص‌گرايي)، اقتصاد (رفاه‌طلبي و دنيازدگي) و دين (قشري‌گرايي و ظاهربيني) بازمي‌گردد، مي‌توان سياست‌گذاري در اين زمان را به سه حيطة فرهنگ سياسي، فرهنگ اقتصادي و فرهنگ ديني صورت‌بندي نمود. با بررسي مسائل پيش روي دولت علوي سه سياست كلان مردم‌داري در حوزة سياست، عدالت در حوزة اقتصاد و تربيت در حوزة دين مورد توجه واقع شد كه در ادامه بر اساس مراحل چرخه خط‌مشي‌گذاري سياست‌هاي بخشي هركدام از اين سياست‌ها مورد مداقه قرار خواهد گرفت.

This article tries to consider a policy making model for planning cultural activities in the Allavi type of Government. To this end, through library and document analysis research, both primary and secondary resources have been investigated and political specifications of Alavi government have been extracted. Alavi Governing era was the time of consolidating Islamic system and due to the infallibility of its ruler, there is no need of discussing the preliminary aspects of Islam in that time and place. This is to some extent similar to the existing condition in the Islamic Republic of Iran, and considering the pivotal role of religion here, the aim is to see how it is possible to utilize Alavi model of government in our cultural policy making. Since the starting point in policy making is the recognition of problems, by listing the problems in Alavi era, three problems, namely elitism, superficiality, and sticking to worldly gains were recognized. Due to the fact that each of the above problems refers to general fields of politics (elitism), economics (materialism), and religion (superficiality), we can do the same with our own policy making. By surveying the problems that Alavi government faced, three general policies of tending to people in politics, justice in economics, and education in religion have been considered, each being scrutinized in the ending section of the article.