بررسي تأثير مبادله رهبر ـ پيرو بر حسادت سازماني (مطالعه موردي: كاركنان ستاد بانك ملي ايران)

The Effect of Leader-member Exchange on Organizational Envy (Case of Study: A Survey on Iran's Melli Bank's Staff)

بقاي سازمان‌ هاي امروزي در فضاي كسبوكار، مستلزم شناخت عوامل تأثيرگذار بر بهره‌وري است. از سويي، بهبود روابط ميان رهبر و پيروانش نقش بسزايي در ارتقاي بهره‌وري سازمان دارد و از سويي ديگر وجود حسادت در محيط كار از جمله عواملي است كه بهصورت نامشهود بر بهره‌وري نيروي كار و در نتيجه بر بهره‌وري سازمان تأثير مي‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير مبادله رهبر ـ پيرو بر حسادت سازماني و شناسايي روش‌هاي بهبود روابط رهبر و پيرو، از بعد هدف، كاربردي است و با تمركز بر سؤال پژوهش در مرحله نخست، از نوع اكتشافي بهشمار ميرود و در مرحله دوم، در دسته پژوهش‌هاي فرضيه‌اي ـ قياسي قرار ميگيرد. روش: روش اين مطالعه مبتني بر رويكرد آميخته است. در مرحله نخست اين پژوهش، پژوهشگران تلاش كردند ابعاد حسادت سازماني و تأثير مبادله رهبر ـ پيرو بر آن و هم‍چنين عوامل بهبود روابط رهبر و پيرو را از طريق ابزار مصاحبه و جمع‌آوري داده‌هاي كيفي شناسايي كنند و در مرحله دوم بهدنبال تأييد داده‌هاي جمع‌آوري شده در مرحله نخست با استفاده از ابزار پرسشنامه بودند. جامعه آماري پژوهش، شامل كاركنان ستاد بانك ملي ايران ميشود. داده‌هاي كيفي از طريق روش تحليل تم و داده‌هاي كمي پژوهش بهكمك تحليل عاملي در نرمافزار SPSS تحليل و بررسي شدند. يافتهها: در بخش يافته‌هاي كيفي پژوهش، مؤلفه‌هاي حسادت سازماني و دو عامل حذف دلايل ايجاد حسادت سازماني و اصلاح دلايل تشكيل گروه خودي براي بهبود روابط رهبر و پيرو شناسايي شدند و در بخش يافته‌هاي كمي، فرضيه‌هاي مطرح شده در بخش كيفي به تأييد رسيدند. نتيجهگيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه مبادله رهبر ـ پيرو باكيفيت برخي افراد با سرپرستشان، بر حسادت سازماني ساير افراد تأثير دارد. همچنين رهبران مي‌توانند از طريق حذف دلايل ايجاد حسادت سازماني و اصلاح دلايل تشكيل گروه خودي، رابطه خود با پيروانشان را بهبود دهند.

Objective: The survival of today's organizations in the competitive business environment requires recognizing factors affecting productivity. On one hand, improving the relationship between the leader and his followers has a significant role in improving the efficiency of the organization; on the other hand, the existence of envy at the workplace is one of the intangible factors affecting labor productivity and the productivity of the organization in general. This study aims at investigating the effect of the Leader-follower exchange on organizational envy, therefore, it is practical in nature, and based on the research question, the present study is considered exploratory in the first stage and hypothesis-deductive in the second stage. Methods: This study will be conducted based on mixed approach. The first stage of this study is to identify the dimensions of organizational envy and the impact of the leader-follower exchange on such envy, as well as to identify the factors for improving the relationship between the leader and the follower through the means of interviewing and collecting qualitative data. The second step is to verify the data collected in the first stage using a questionnaire. Statistical population of the research is the staff of the Iran's Melli bank. Required data will be gathered through interviews and then will be analyzed through theme analysis and factor analysis using SPSS software. Results: Qualitative research findings identified components of organizational envy and two reasons for eliminating the reasons for improving the relationship between leader and member such as omitting organizational envy reasons and reforming the reasons of forming the inner-group itself. Moreover, the quantitative findings approved the proposed hypothesis in the qualitative section. Conclusion: The results of this study showed that the leader-member exchange of some people with their supervisor, affects the organizational envy of others. Also, leaders can improve their relationship with their followers by eliminating the reasons for organizational envy and modifying the reasons of forming the inner-group