بررسي تاثير نوسانات قيمت نفت بر ارزش افزوده بخش هاي مختلف اقتصادي در ايران

An Assessment of the Impact of Oil Price Fluctuatiouns on the Value Added of Main Sectors of Iran’s Economy

نوسانات دريافتي هاي نفت يكي از موارد توضيح نفرين منابع است. از طرفي بيماري هلندي و تقويت بخش هاي غير قابل مبادله (مثل خدمات) در مقابل بخش هاي قابل مبادله (مثل صنعت و كشاورزي) توضيح ديگري از پديده نفرين منابع است. در اين مقاله به منظور بررسي همزمان تاثير نوسانات قيمت نفت و بيماري هلندي در اقتصاد ايران، اثر نوسانات قيمت نفت بر سه بخش صنعت و معدن، كشاورزي و خدمات طي سال هاي 1390-1352 بررسي مي شود. ابتدا با استفاده از يك مدل GARCH نوسانات قيمت نفت محاسبه و سپس در چارچوب يك مدل ARDL اثرات كوتاه مدت و بلند مدت نوسانات قيمت نفت بر ارزش افزوده بخش هاي مختلف اقتصادي برآورد شده و سپس سرعت همگرايي كوتاه مدت به بلند مدت در چارچوب مدل ECM محاسبه شده است. نتايج نشان مي دهد نوسانات قيمت نفت در كوتاه مدت بر بخش كشاورزي و صنعت اثر منفي و بر بخش خدمات اثر مثبت دارد. البته اثر نوسانات قيمت نفت بر بخش خدمات نيز در كوتاه ­مدت با يك دوره تاخير منفي بوده است.

Oil revenue fluctuations and Dutch disease (i.e. development of the non-traded services sector at the expense of traded sectors of agriculture and industry) are two manifestations of the resource curse. In this article we study the resource curse in Iran through looking at the impact of fluctuations in oil prices on the industry and mines, agriculture and services sectors of the Iranian economy over the period 1973 to 2011. We first estimate oil price fluctuations through use of the GARCH model. We then use an ARDL model to estimate the short and long term impact of oil price fluctuations on the value added of the industry, agriculture and services sectors. We use an ECM model to assess the relationship between short and long term changes. Our results indicate that oil price fluctuations negatively impact the agriculture and industry sectors and have positive effects on the services sector.