تدوين استراتژي هاي حضور موثر ايران در مجمع كشورهاي صادركننده ي گاز

Strategies for Effective Participation of Iran in Gas Exporting Countries Forum

با توجه به رخداد ها و روندهاي نوين اقتصاد انرژي جهاني، گاز طبيعي يكي از كالاهاي استراتژيك است كه دارندگان منابع آن مي توانند از گاز براي تاثير گذاري بر معادلات جهاني به نفع خود استفاده نمايند. در اين راستا تشكيل مجمع كشورهاي صادركننده گاز (GECF) كه جمهوري اسلامي ايران در ايجاد آن نقش اساسي داشت، از مهم ترين تحولات بين المللي در عرصه جهاني گاز در سال هاي اخير محسوب مي شود. اين مجمع براي حضور موثر در بازار گاز و جهت دهي به تحولات آينده اين بازار با محدوديت ها، مسايل و مشكلات مختلفي مواجه است. در عين حال از مزايا و نقاط قوت مناسبي نيز برخوردار مي باشد. حال سوال اصلي اين است كه ايران براي حضور فعال و موثر خود در اين مجمع مي بايست چه راهبردها و استراتژي هايي را مدنظر قرار دهد؟ مقاله ي حاضر با استفاده از روش توصيفي تحليلي بر گرفته از مدل تحليلي چند متغييره مونتلي در مورد عوامل موثر در همگرايي اقتصادي سازماني، در صدد پاسخ به اين سوال مي باشد. جمهوري اسلامي ايران با توجه به اين محدوديت ها و امكانات، مي بايد چالش هاي دروني مجمع را شناسايي نموده و براساس توانايي خود، راهبردهاي حضور فعال در مجمع را طراحي كند. نتايج تحقيق به طور كلي بيانگر آن است كه عضويت ايران در مجمع كشورهاي صادركننده ي گاز هم ماهيت سياسي دارد و هم ماهيت اقتصادي. اقتصادي از اين منظر كه درآمد حاصل از فروش گاز سبب افزايش درآمدهاي ارزي ايران مي شود و سياسي از اين منظر كه اين افزايش درآمد سبب افزايش توانايي ايران در پي گيري اهداف سياست خارجي خود به دليل افزايش وابستگي متقابل جهاني به عرضه انرژي ايران و جلوگيري از بازگشت تحريم ها خواهد شد. در اين راستا با شناخت رقبا و بررسي نقاط قوت و ضعف آنها، استراتژي ها و راهبردهاي موثر جهت تاثيرگذاري بيشتر و بهتر ايران در مجمع و همچنين بازار جهاني گاز تدوين شده است.

Because of recent events and trends in the global energy economy, natural gas is one of strategic goods and gas resource holders can use their gas to influence the global equations in favor. Formation of Gas Exporting Countries Forum (GECF) that Iran had a major role in its establishment, is one of the most important international developments in the international arena in recent years. Despite of strength and advantage of GECF, however this forum is having some restrictions and problems for having efficient participation and also ruling the gas market. At this point the main question is that which policies and strategies must be taken by Iran to have effective role in this forum? This paper uses the analytical method based on Mattli's multivariate analysis model about the factors affecting organizational Economic Convergence, aiming to answer this question. Therefore, in this regard, the Islamic Republic of Iran while considering the constraints and possibilities must recognize the internal challenges of the forum and design required strategies for active participation in the forum. The results of this study indicate that the Iran's membership in Gas Exporting Countries Forum has both political and economic dimensions for this country. From Economic perspective, the revenue from gas sales increase Iran's foreign exchange revenues and from Political point of view, increased revenue from gas trade, will increase Iran's ability to pursue its foreign policy goals, which is increased global interdependence of Iran's energy supply and avoiding the re-impose of the sanctions against the country. In this regard, based on the information on the competitors strengths & weakness, the effective appropriate strategies are defined for Iran to reach the objective of being one of the most effective and influential members of GECF and player in the global gas market.